|
Khi nào chúng ta vui
mừng
trước bất hạnh của người khác
|
Nathan A.
Heflick, Ph.D. |
Từ tiếng Đức 'schadenfreude' ám chỉ về sự vui sướng trước những bất
hạnh của người khác, khi những bất hạnh của họ không có lợi ích trực
tiếp đối với bạn. Điều này xảy ra khá thường xuyên trong xã hội
chúng ta. Chúng ta có thể (bí mật) cười khi ai đó từng hãm hại chúng
ta gặp điều xấu; chúng ta thậm chí có thể cười điên dại khi 1 người
bạn của chúng ta bị vấp chân.
Một vấn đề trong việc nghiên cứu về 'schadenfreude' là mọi người
không sẵn sàng thừa nhận nó; có 1 động cơ mạnh mẽ muốn che giấu nó,
nếu mọi người thậm chí nhận ra nó rất nhiều lần (không phải tất cả
những sự ảnh hưởng lên tâm trí chúng ta đều được ý thức). 'Thật
tuyệt khi nhìn thấy anh ta bị tổn thương' không phải là điều gì đó
chúng ta sẽ đi đến trung tâm thành phố và hét vào 1 cái micro, trừ
khi đó là Osama bin Laden hoặc 1 người nào đó.
Có lẽ nhận ra được điều này, các nhà nghiên cứu đã quyết định kiểm
tra xem khi nào mọi người vui sướng trước những bất hạnh của người
khác bằng cách sử dụng kỹ thuật fMRI. Về cơ bản, fMRIs hoạt động
bằng cách đánh giá lưu lượng máu đến những khu vực nhất định của
não. Khi 1 vùng não cho thấy sự gia tăng lưu lượng máu để đáp lại
trước 1 hình ảnh hoặc 1 hành động, chúng ta có thể chắc chắn rằng
khu vực não đó phục vụ 1 mục đích liên quan đến hình ảnh hoặc hành
vi đó. Ví dụ, có những khu vực nào đó của não hoạt động khi trải
nghiệm sự đau đớn.
Nghiên cứu gần đây sử dụng kỹ thuật fMRI đo những phản ứng thần kinh
trước những người khác nhau hoặc là có điều gì tốt đẹp xảy đến với
họ, như thưởng thức 1 cái bánh; điều gì xấu xảy đến với họ, như bị 1
cái xe đi qua làm văng nước vào người; hoặc điều gì trung tính xảy
đến với họ, như ngáp. Những người trong các tấm hình là những người
mà nghiên cứu phát hiện thấy sẽ gây ra hoặc là sự ghê tởm (như người
vô gia cư), sự thương hại (như người già) hoặc sự ghen tỵ (như doanh
nhân thành đạt).
Những người tham gia trải nghiệm nỗi đau ít nhất, dựa vào những dữ
liệu của fMRI, khi thấy ai đó mà họ ghen tỵ bị hãm hại, trong tương
quan với ai đó làm họ ghê tởm hoặc thương hại. Họ cũng trải nghiệm
nỗi đau lớn nhất khi ai đó họ ghen tỵ gặp điều tốt đẹp.
Những dữ liệu fMRI đó tương quan với sự sẵn sàng làm hại người khác
của mọi người trong các tình huống giả định. Những vùng não cho thấy
sự vui sướng trước những bất hạnh của người bị ghen tỵ có liên quan
đến khả năng định làm hại lớn hơn của người ghen tỵ.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện thấy trong nghiên cứu hiện chưa
công bố rằng tỷ lệ cười của mọi người tăng lên khi chuyện xấu xảy
đến với người bị ghen tỵ.
Vậy khi nào chúng ta vui mừng khi ai đó gặp chuyện bất hạnh? Nghiên
cứu này cho thấy điều này có thể xảy ra khi chúng ta ghen tỵ với
người khác.
Vì vậy lần tới nếu bạn thấy mình cười thầm khi ai đó bị mất
việc,... điều này có thể tiết lộ rằng bạn đang ghen tỵ với người đó.
Chúng ta vui sướng trước những bất hạnh của người khác khi chúng ta
ghen tỵ với họ.
Nguồn: psychologytoday.com
|
