Nguồn gốc mọi hành động

• PSN - 19.06.2009 | Thạch Lang
  Tiếp theo bài: Về đâu cuối ngõ?
  Bài cùng tác giả

Nghiệp có thể định nghĩa là hành động lành, là năng lượng tốt mỗi khi nó biểu hiện qua thân thể như: cứu người, săn sóc, đỡ đần, qua lời nói như: khích lệ, xây dựng, thương yêu hoặc qua cách tư duy nhẹ nhàng, lành mạnh. Trong khi đó, nghiệp dưới hình thức cô đọng hoặc ẩn tàng là nguồn năng lượng mà Duy Biểu Học gọi là hạt giống. Khi hạt giống bùng nổ tức là hành động đang xảy ra. “Chủng tử trở thành hiện hành” thì nó mới thật sự có tác động tới sự sống của ta và mọi người chung quanh.

Khi hạt giống sân hận nằm yên chưa phát khởi thì cơn lửa chưa bùng cháy. Vì vậy, ta có thể sống an lành và hạnh phúc. Ta có thể nói lời hòa nhã với mọi người, nở nụ cười với sư em, và biểu lộ tình thương cho con mèo. Thế mà, mỗi khi nghe một lời nói không vừa ý, xúc phạm tới tự ái, cơn giận bắt đầu nổi dậy. Ngọn lửa bùng nổ trên mặt ý thức nên ta cảm thấy bất an, khó chịu. Nếu không biết thực tập bảo hộ cho nó thì ta la mắng thật hung dữ, đập phá một cách bạo động, tạo ra khổ đau cho ta và người chung quanh. Như thế, năng lượng của nghiệp đã chứa sẵn trong chiều sâu tâm thức.

Con người là tổng thể của các hành động. (Men is the totality of his actions). Theo Duy Biểu Học, sự sống của ta được làm bằng các dòng sông thân thể, cảm thọ, tri giác, tâm hành và tâm thức. Nhìn vào nội dung của những dòng sông ấy, ta hiểu được bản chất của đời mình. Mỗi suy nghĩ, mỗi cử chỉ, mỗi ánh mắt, mỗi lời nói... đều tạo ra năng lượng tác động trên thân tâm và ảnh hưởng tới mọi người chung quanh. Nó có công năng làm cho ta và mọi người chung quanh vui buồn, khổ lạc… Và sau đó, năng lượng này sẽ dồn trữ lại trong tàng thức dưới hình thức những hạt giống gọi là nghiệp.

Tàng thức chính là kho chứa của tất cả những hạt giống, là nhà máy giữ gìn năng lượng nghiệp lực. Năng lượng này là sức mạnh đẩy ta đi về tương lai. Hành động đang xảy ra qua ba nghiệp như lời nói, cử chỉ bàn tay và ý nghĩ có thể thấy được, bởi vì nó ở trên phương diện hình tướng. Ta băng bó cho con mèo, tưới nước cho chậu cây, giúp rửa vài cái nồi là những hành động lành. Ngồi yên lắng nghe bạn tâm sự, viết lá thư nâng đỡ tinh thần cho em là những hành động dễ thương có tính chất nuôi dưỡng. Cũng thế, những tên ăn trộm đang suy nghĩ cách ăn cướp tiệm vàng bên cạnh nhà. Cách đi, đứng, nhìn... của họ có vẻ không còn tự nhiên nữa. Họ bàn tính với nhau lúc nào có thể đột nhập để cướp vàng… Do đó, cảnh sát tình báo có thể giám sát đến hành động và sắc mặt của những tên ấy thì có thể tìm cách ngăn chặn hay tóm được hành động bất chính của họ. Ta suy nghĩ chuyện này rồi chuyện kia, người thương kẻ ghét, buồn giận trách móc… Nếu có chánh niệm, ta có thể thấy được dòng điện suy tư, bởi vì chúng đang diễn biến trên vùng ý thức.

Trái lại, khi các hạt giống là năng lượng ngấm ngầm ở dưới tàng thức thì ta không thể thấy được, bởi vì chúng thuộc về bản thể của nghiệp mà danh từ chuyên môn gọi là “dẫn nghiệp”. Cũng giống như điện, tuy chưa phát ra ánh sáng từ những ngọn đèn hoặc âm thanh từ những máy dĩa, nhưng dòng điện vẫn đang hoạt động ngấm ngầm trong dây điện. Ta không thấy hình tướng của điện nhưng vẫn có điện lực nơi từng sợi dây và ổ điện. Chỉ cần cắm sợi dây vào ổ điện thì bóng đèn sẽ sáng lên, máy nhạc sẽ phát ra thành dòng nhạc.

Tóm lại, ta có thể nói tất cả những hành động đều do hạt giống trong tàng thức tạo thành. Một người hát hay, bởi người ấy đã có sẵn hạt giống về âm nhạc. Các nhạc sĩ nỗi tiếng như Mozart, Chopin, Trịnh Công Sơn… đã có sẵn tài năng âm nhạc trong chiều sâu tâm thức. Do đó, mới có tám tuổi mà Mozart đã có thể làm ra nhiều bản nhạc hết sức phức tạp, sâu sắc và tuyệt vời. Có thể âm nhạc trong Ông đã có mặt từ lâu đời nhiều kiếp, nên nó chỉ biểu hiện ra thành tài năng. Từ nhận thức này, câu hỏi “ta sẽ đi về đâu?” trở nên quá rõ ràng và thiết thực. Ta đi đâu đều tùy thuộc ở bản chất của tất cả các hạt giống trong tàng thức.

Những hạt giống này là gia sản thiêng liêng của cha mẹ, ông bà và tổ tiên trao truyền bằng con đường di truyền (genetic inheritage). Bên cạnh đó, có loại hạt giống được huân tập từ thời thơ ấu. Khi còn bé, tâm thức ta rất nhạy bén, do đó, sự tiếp nhận qua con mắt, lỗ tai, tình cảm, suy tư thật sâu đậm. Ta chưa biết gì nhiều nên thân tâm là một tờ giấy trắng. Cha mẹ, bạn bè, học đường, xã hội có thể tô điểm lên những vết son của tươi sáng, niềm tin, hạnh phúc, tha thứ… hay in vào đó những vết đen của buồn chán, lo âu và hận thù. Tiếp xúc với cái gì thì ta là cái đó.