Melvin
McLeod giới thiệu quyển
"Thích
Nhất Hạnh bỏ túi"
"Các bạn đừng bị đánh lừa bởi cái tính cách
đơn giản bề ngoài của giáo lý của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh"
Melvin McLeod.
Đây là bài tựa sách The Pocket Thich Nhat
Hanh (Thích Nhất Hạnh bỏ túi) do nhà Shambala ấn hành. Bài này do
Melvin Mcleod chủ bút của các tạp chí Shambala Sun và Buddadharma
viết. Bản dịch là của trang nhà Làng Mai. Đây là một cuốn sách mà
người Phật tử nào cũng cần có và luôn luôn mang theo mình. Bạn có thể
đọc khi ngồi chờ máy bay, khi ngồi trên xe buýt hay xe lửa, khi ngồi
đợi ở phòng khám bệnh, hay bất cứ lúc nào. Không cần đọc ngấu nghiến
cho mau hết sách, mà chỉ cần đọc mỗi lần một chương nhỏ và đọc lại
nhiều lần, bao nhiêu lần cũng được. Đây không phải là một cuốn sách để
tiêu khiển mà để thực tập sống cho hạnh phúc. Sách bán giá Mỹ kim là
7$45, tiền Canada là 8$95. Hy vọng sẽ có bản tiếng Việt, tiếng Pháp,
tiếng Đức và tiếng Hoa sớm. Địa chỉ mua sách là
www.shambala.com
LỜI GIỚI THIỆU CỦA NGƯỜI BIÊN TẬP
Melvin McLeod – Chủ bút các tạp chí The Shambhala Sun
và Buddhadharma: The Practitioner’s Quarterly
Chúng
ta đánh giá tầm vóc của những bậc thầy tâm linh bằng chiều rộng, chiều
sâu và hiệu quả của giáo lý của các bậc ấy, và bằng thân giáo của các
bậc ấy. Xét theo tiêu chuẩn ấy thì Thích Nhất Hạnh là một trong những
bậc thầy tâm linh hàng đầu của kỷ nguyên chúng ta. Sự thật là, trong
tương lai khi đến lúc phải phân xét những điều này, tôi tin rằng thầy
Thích Nhất Hạnh sẽ được công nhận là một trong những bậc thầy lỗi lạc
nhất của lịch sử Phật giáo.
Giáo lý của Thầy sâu và rộng như một dòng sông dũng mãnh. Làm thế nào
để diễn tả được cái chiều sâu của một nền giáo lý? Cái sâu sắc ấy,
mình phải tự mình chứng nghiệm mới được chứ không thể nào diễn tả.
Ngôn từ không đủ sức đo được chiều sâu của giáo lý này. Tất cả những
gì mà tôi có thể nói về giáo lý của Thầy là các bạn đừng bị đánh lừa
bởi cái bề ngoài. Tính cách đơn giản bề ngoài của giáo lý này, tính
cách thiết thực, trực tiếp và khế cơ của những điều Thầy dạy không có
nghĩa là trong đó không có một chiều sâu triết lý huyền nhiệm. Phải tu
học lâu ngày chầy tháng với nhiều nỗ lực, người ta mới có thể đạt tới
một cái nhìn sáng sủa như thế, trong ấy những vấn nạn của sự sống được
giải đáp bằng một thứ ngôn ngữ đơn giản và thiết thực, có khả năng
mang những sự thực sâu sắc ấy đến cho tất cả những ai muốn tìm cầu.
Cái ngôn ngữ trong sáng và đơn giản này là chứng tích của một tuệ giác
sâu sắc đích thực, chứ không phải là một điều gì trái lại. Trong cuốn
sách này, tôi đã cố gắng trích dẫn từ những tác phẩm đã được xuất bản
của thầy Thích Nhất Hạnh, những tác phẩm đã nói lên được chiều sâu của
những gì Thầy dạy, chọn những đoạn văn mà tôi nghĩ là có thể tập trung
thể hiện được một cách có hiệu quả nhất những tuệ giác và giáo chỉ của
Thầy. Nếu kinh nghiệm của bạn về những giáo lý ấy sẽ có tính cách cá
nhân và chủ quan thì kinh nghiệm của tôi cũng thế. Tôi đã nghiên cứu
học hỏi và thực tập theo đạo Bụt bao nhiêu năm rồi, vậy mà tôi thấy
tất cả những gì tôi có thể làm ở đây là chọn những đoạn sách đã đánh
động tới trái tim tôi, đời sống tôi và sự thực tập của tôi một cách
sâu sắc nhất. Mục đích của người biên tập thật ra chỉ là làm công việc
ấy. Điều tôi mong ước là những gì tôi trích trong sách này cũng sẽ
đánh động được trái tim bạn như chúng đã đánh động trái tim tôi.
Chỉ cần quán chiếu về chiều rộng của giáo lý Thầy cũng đã là một công
việc có tính cách thách thức rồi. Không có vị đạo sư Phật giáo nào –
có thể nói là không có vị đạo sư của bất cứ tôn giáo nào – trong thời
đại chúng ta mà những điều giảng dạy đã đề cập tới mọi vấn đề quan
trọng nhất của sự sống, từ vấn đề cá nhân cho đến vấn đề trái đất.
Thích Nhất Hạnh đã viết trên 70 cuốn sách và đã giảng dạy trực tiếp
(trong nhiều khóa tu và trong các Phật học viện) trên sáu chục năm
rồi. Những gì Thầy viết bao gồm từ những tác phẩm khảo luận sâu sắc về
triết lý đạo Bụt cho đến những tác phẩm có tính cách đại chúng về sự
thực tập đạo Bụt trong các lĩnh vực chính trị, tâm lý, thi ca, lịch
sử, văn học và thiếu nhi.
Quán chiếu tổng thể về nền văn học bao la của Thầy, nguyện vọng của
tôi là cuốn sách nhỏ này sẽ giới thiệu được với bạn những chủ đề quan
yếu nhất trong toàn bộ tác phẩm của Người, những chủ đề có liên hệ tới
người hành giả và các độc giả nói chung. Sắp xếp và tổ chức những giáo
lý này tất nhiên là một công việc cần tới một cái nhìn chủ quan. Trong
khi học hỏi và thực tập theo giáo lý của Thầy, tôi tìm thấy rằng giáo
lý ấy có thể được xếp vào trong bốn hạng mục: 1. chánh niệm; 2. tuệ
giác; 3. cảm xúc và thâm tình; 4. hòa bình.
Phần
đầu của tập sách này
là Chánh niệm,
được cấu thành bởi những lời giảng dạy đã làm cho Thầy nổi tiếng. Cũng
như các vị đạo sư lớn khác của đạo Bụt, Thầy là một bậc thầy giảng dạy
về thiền tập trước hết. Thầy chỉ cho chúng ta những phương pháp hành
trì sâu sắc mà chúng ta có thể sử dụng trong những buổi công phu và
trong đời sống hàng ngày. Những lời giảng dạy đó dù là bằng ngôn ngữ
thi ca hay thông dụng đều có thể đánh động vào trái tim của sự sống.
Làm theo được thật sự những lời dạy ấy, dù cho chỉ là trong chốc lát,
ta có thể được chuyển hóa ngay tại chỗ, khiến cho đời sống của ta tràn
đầy niềm vui, hạnh phúc và đức độ.
Từ nơi ấy, nơi mà thầy Nhất Hạnh gọi là hải đảo tự thân, nhà, true
home, Thầy đưa chúng ta đi tới một quá trình chuyển hóa còn sâu sắc
hơn nữa, vào những chân nghĩa thâm uyên nhất của đạo Bụt.
Trong phần thứ hai của tập sách, phần nói về Tuệ giác, chúng ta
có dịp học hỏi về con đường có thể giúp ta vượt thoát si mê, vật lộn
và cả sinh tử. Đây là con đường đi tới giải thoát hoàn toàn mà chúng
ta có thể bước được bước đầu ngay tự bây giờ. Trong phần này, ta thấy
thầy Thích Nhất Hạnh không phải chỉ là một vị Thầy giảng dạy nếp sống
tâm linh cho đại chúng mà là một bậc thầy đã chứng đạt một cách sâu
sắc, đang nói với chúng ta trực tiếp từ kinh nghiệm giải thoát đích
thực của chính Thầy. Cũng như các bậc đạo sư khác của truyền thống đạo
Bụt, Thầy nói với chúng ta bằng tiếng nói của Bụt.
Trong phần ba của sách,
nói về cảm xúc và thâm tình, chúng ta trở về với đời sống hàng
ngày trong thế giới ngày nay với những lên xuống, vui buồn và đau khổ
mà ta gây ra cho kẻ khác và cho cả chúng ta. Tôi không biết vì sao mà
vị thầy già người Việt này có thể hiểu được chúng ta (người Tây
phương) một cách sâu sắc như thế, nhưng quả là Thầy đã đưa ra cho
chúng ta nhiều pháp môn thực tế và hữu hiệu để chúng ta có thể chữa
trị được những vết thương trong lòng và chuyển hóa những khó khăn ta
đang có với những người khác. Với tuệ giác về tâm học của đạo Bụt,
Thầy khai thị cho ta một con đường hùng tráng có khả năng chữa trị
được cho những tâm lý đầy thương tích mới của chúng ta. Vì những
thương tích trong ta là nguyên do và động lực tạo nên những thương
tích nơi kẻ khác, cho nên con đường Thầy chỉ dạy cũng là con đường đi
tới một liên hệ lành mạnh và thân tình với người ta thương. Đó cũng là
con đường đi tới một xã hội lành mạnh và có thương yêu.
Trong truyền thống Phật giáo đại thừa nơi mà thầy Nhất Hạnh xuất thân,
giải thoát cá nhân không bao giờ cho đủ. Khi người khác còn đau là
mình còn đau. Đó là cách nhìn cuộc đời của một vị Bồ tát như thầy
Thích Nhất Hạnh. Thầy được biết đến như một người đã sáng lập ra phong
trào Đạo Bụt Đi Vào Cuộc Đời (Engaged Buddhism).
Trong phần thứ tư của cuốn
sách này, phần nói về Hòa bình, tôi đã trích dẫn những đoạn
Thầy giảng dạy về chính trị, xã hội và môi trường. Những giáo lý ấy
nhắm tới sự chế tác bình an giữa người với người, giữa tôn giáo với
tôn giáo, giữa quốc gia với quốc gia, giữa con người với đất Mẹ. Và vì
hòa bình phải luôn luôn bắt đầu từ bản thân cho nên sách này cũng có
giới bản Năm giới rất nổi tiếng của Làng Mai, gọi là Năm pháp thực tập
chánh niệm, một bộ môn thực tập nhắm tới sự thực hiện hòa bình, đạo
đức, có khả năng chuyển hóa bản thân, gia đình và xã hội của ta.
Ngay
chính cuộc đời của Thích Nhất Hạnh cũng đã là một nguồn cảm hứng. Đây
là một con người đã để hết cuộc đời mình vào sự nghiệp hòa bình, đã
dâng hiến tất cả những gì mình có để cho mọi người có được lợi lạc.
Hồi còn là một ông thầy tu trẻ, Thầy đã nỗ lực cải tổ nền Phật giáo cổ
truyền và cũng đã trở thành một người đi đầu của phong trào hòa bình ở
Việt Nam. Chính trong thời gian tranh đấu cho hòa bình mà Thầy đã đặt
được nền móng cho một Đạo Bụt Nhập Thế, một đạo Bụt đã tiếp tục gây
niềm cảm hứng cho chúng ta cho đến ngày hôm nay, mặc dù công việc của
Thầy đem lại cho Thầy nhiều hiểm nguy. Nỗ lực tranh đấu bất bạo động
và không theo phe phái của Thầy đã làm cho các phía tham chiến giận
dữ. Vì vậy cho nên năm 1966, khi Thầy qua Tây phương để vận động hòa
bình, chính quyền miền Nam đã không cho Thầy về nước. Cái ông thầy ra
đi đơn độc, lưu đày và không có một thước đất cắm dùi ấy, nay đã đánh
động được trái tim của không biết bao nhiêu người. Hàng chục ngàn
người trên thế giới tự nhận mình là đệ tử của Người. Những tác phẩm
của Thầy đã gây cảm hứng cho hàng triệu độc giả và giúp tạo nên một
đạo Bụt mới mà ta thấy hôm nay. Ảnh hưởng của Thầy rất sâu đậm. Cũng
như nhiều Phật tử khác, tôi đã được thừa hưởng nhiều từ cuộc đời cũng
như những lời giảng dạy của Thầy. Mong rằng những gì Thầy dạy cũng đem
lại những lợi lạc như thế cho bạn đọc.
|