1. Tăng đoàn
xướng tụng
Đại chúng chắp tay lắng nghe Tăng đoàn xướng tụng bài
Bốn
phép tùy niệm
Niệm phật, Niệm Pháp, Niệm Tăng và Niệm Giới.
2.
Pháp thoại của Sư ông Làng Mai
Xin mời đại
chúng ngồi cho thẳng
lưng.
Ngồi với cái lưng của Đức Thế Tôn, đừng ngồi với cái lưng của bà
ngoại. Đầu cho thẳng, buông thư hết tất cả mọi cơ bắp trong vai,
trong hai cánh tay và trên mặt. Trên mặt mình có khoảng 300 cơ bắp
lớn nhỏ. Nếu mình biết mỉm cười một cái thì tự nhiên tất cả 300 cơ
bắp trên mặt thư dãn liền. Rất là hay !
Mỗi ngày
khi mình chải răng, súc miệng, rửa mặt, mình nên thì giờ nhìn vào
trong kíếng và mỉm cười với chính mình. Mình sẽ thấy khi mình mỉm
cười thì mặt mình thư dãn, đẹp hơn nhiều lắm. Nếu mình có những lo
lắng, buồn khổ, giận hờn thì mặt mình co rúm lại, có sự căng
thẳng, nhìn vào không thấy đẹp. Nếu mình mỉm cười được một cái thì
tình trạng hoàn toàn đổi khác. Mỉm cười một cái thì có sự thư dãn
của 300 bắp thịt trên gương mặt và nhìn vào kíếng thì ngó được hơn
nhiều, đẹp hơn nhiều.
Buổi
sáng nên tập nhìn vào kiếng và mỉm cười với chính mình, phải tặng
cho mình một nụ cười,
một bông hoa. Trong suốt ngày thỉnh thoảng mình cũng nên mỉm cười
và thở vào, thở ra. Thở vào tôi biết rằng tôi biết rằng tôi có
sẵn nụ cười để tặng cho tôi. Thở ra tôi hiến tặng cho tôi một nụ
cười. Và mình mỉm cười. Trong đêm tối không ai nhìn thấy mình,
mình cũng mỉm cười để tặng nụ cười đó cho chính mình
Thiền
sỏi
Bên Tây
phương tôi có sáng chế một pháp môn tu học cho người trẻ Tây
phương gọi là thiền sỏi. Sỏi là những viên đá cuội
nho nhỏ lượm dưới lòng suối. Mỗi thiếu nhi Pháp, Anh, Mỹ hay Đức
được lệnh phải đi kiếm 4 hòn sỏi, 4 hòn đá cuội và may một cái túi
bỏ 4 hòn sỏi đó vào trong. Mỗi khi đến Làng Mai hay đến một khóa
tu thì đem 4 hòn sỏi đó theo để thực tập với nhau. Các bé ngồi một
vòng 10 hay 15 đứa. Một bé làm chủ sám hướng dẫn thiền sỏi cho
những bé kia. Những bé nói tiếng Pháp ngồi một vòng, những bé nói
tiếng Anh ngồi một vòng và những bé nói tiếng Đức ngồi một vòng.
Luôn luôn tại Làng Mai có một nhóm thiếu nhi người Việt ngồi chung
một vòng để tập nói tiếng Việt tại vì con nít mình bên đó hư lắm,
không biết nói tiếng Việt. Cha mẹ là người Việt nhưng bận quá
không có thì giờ dạy cho con nói tiếng Việt. Tới Làng Mai nó nói
toàn tiếng Đức, tiếng Anh với nhau.
Các cháu
được lệnh ra ngoài lượm bốn viên cuội, rửa cho sạch, bỏ vào trong
một cái túi. Đến khi vô thực tập thiền sỏi thì ngồi yên thành một
vòng tròn, lấy cái túi ra, dốc 4 hòn sỏi để sang bên tay trái. Khi
một tiếng chuông được thỉnh lên, mọi người trở về với hơi thở.
Mình luyện cho 1 em bé làm chủ sám hướng dẫn thiền sỏi. Người lớn
không tham dự. Để cho thiếu nhi tự làm chủ sám lấy, tự hướng dẫn
thiền tập với nhau. Khi em tri chung thỉnh chuông thì tất cả các
em khác trở về với hơi thở, ngồi buông thư, thở vào tâm tỉnh lặng,
thở ra miệng mỉm cười. Chuông thỉnh ba tiếng. Ba tiếng chuông cho
ta cơ hội thực tập chín hơi thở vào và chín hơi thở ra. Sau khi
nghe một tiếng chuông chúng ta thở vào cảm thấy khỏe, thở ra cảm
thấy nhẹ ba lần, tức là ba lần thở vào và ba lần thở ra. Tiếng
chuông thứ hai cũng giúp cho chúng ta có cơ hội thở vào khỏe thở
ra nhẹ ba lần. Ba tiếng chuông như vậy cho chúng ta có cơ hội thở
vào chín
lần và thở ra chín lần. Tư thế ngồi buông thư, thong dong sẽ đem
lại sự thư dãn, bình yên cho thân và tâm của mình. Ba tiếng chuông
là nhiều lắm, là thực tập tới chín
hơi thở.
Là
hoa tươi mát
Sau đó mình lấy hai ngón tay, bốc một viên sỏi đưa lên nhìn và
nhận diện tên của nó là một bông hoa. Viên sỏi này tượng trưng cho
bông hoa, mình gọi tên nó và để nó lên lòng bàn tay trái, để bàn
tay trái lên lòng bàn tay mặt và mình thực tập:
Thở
vào tôi thấy tôi là một bông hoa,
thở ra tôi cảm thấy tươi mát như một bông hoa.
Mình thở
vào thở ra như vậy ba lần.
Thở
vào tôi thấy tôi là một bông hoa,
thở ra tôi cảm thấy tươi mát như một bông hoa.
Thở ba
lần như vậy. Tại sao ? Tại vì mình sinh ra đích thực là một bông
hoa. Bông hoa trong vườn hoa gọi là nhân loại. Con người rất đẹp,
không thua con chim, con nai. Con người đẹp lắm. Mình cứ nhìn một
em bé là đủ thấy nó đẹp. Cái mặt giống
như một bông hoa, hai con mắt nó là hai bông hoa, cái mũi cũng
giống như một bông hoa, cái miệng cười tươi nhu một bông hoa, bàn
tay nó cũng giống bông hoa, cả người nó cũng giống bông hoa, rất
là đẹp.! Mình sinh ra là một con người, mình thực là một bông hoa
trong vườn hoa nhân loại.
Tại vì
mình làm ăn sao đó bông hoa mình nó héo đi từ từ. Mình có những
buồn khổ, sầu đau, giận hờn làm cho bông hoa mình héo. Nếu mình có
cha mẹ thương yêu chăm sóc thì mình tiếp tục là một bông hoa cho
tới năm 13, 14, 15, 16 tuổi. Mình trở thành một cậu thanh niên,
một cô thiếu nữ rất là xinh, rất là tươi mát.
Năm tôi
xuất gia tôi 16 tuổi tây, 17 tuổi ta. Tôi còn tươi mát như một
bông hoa. Cũng may mắn là mình còn giữ lại cái hình của thời đó.
Đi vào cuộc đời mình gặp những trở ngại, những khó khăn, phủ
phàng, bầm dập nên mình mất đi tính tươi mát của mình. Cái hoa
của mình từ từ héo. Rất là tôi nghiệp !
Khi mình
là hai vợ chồng mới cưới mình phải ý thức mỗi người là một bông
hoa. Mình có bổn phận phải chăm sóc bông hoa kia. Bông hoa kia có
bổn phận phải chăm sóc bông hoa này. Nếu mình nói những lời thưong
yêu, nhẹ nhàng, hiểu biết, chấp nhận, tha thứ tức là mình tưới
bông hoa kia. Nếu mình nói những lời cộc cằn, thô lổ, phủ phàng,
mắng nhiếc tức là mình làm cho bông hoa kia khô héo. Bông hoa kia
khô héo thì mình cũng sẽ khô héo tại vì hai bông hoa có liên hệ
với nhau. Người kia khổ, người kia bực tức, hờn giận thì mình cũng
lãnh đủ thôi. Khi mới cưới nhau, lúc ban đầu, mình là hai bông hoa
rất đẹp. Bông hoa này phải chăm sóc cho bông hoa kia và phải học
cho được nghệ thuật gọi là tưới hoa.
Ở Làng
Mai ( Mai Thôn Đạo Tràng ở bên Pháp ) chúng tôi thực tập pháp môn
tưới hoa. Chúng tôi nói những lời tưới tẩm hạt giống của hạnh
phúc, của niềm tin của người kia.Chỉ cần tưới hoa như vậy chừng
vài phút là người kia tươi lên. Rất là hay !
Có một
cặp vợ chồng sống ở Bordeaux, thành phố có rất nhíều rượu, rượu
Bordeaux. Hôm đó ngày Phật đản, họ lái xe về Làng Mai dự lễ. Vợ
chồng này người Việt. Trong khi tôi nói bài pháp thoại về Phật
đản thì tôi thấy bà ta khóc từ đầu tới cuối buổi pháp thoại, không
biết vì lý do gì ? Bài pháp thoại nói về sự giáng sinh của Đức
Thế Tôn là vui lắm chứ, tại sao phải khóc ? Sau buổi pháp thoại
tôi có gặp ông chồng, tôi chỉ có thì giờ để nói với ông ta một
câu thôi: “ Này anh, cái bông của anh héo rồi đó. Anh làm sao cho
nó tươi lại dùm tôi đi “. Nói một câu thôi. Anh ta đã từng nghe
thuyết pháp, đã nghe pháp môn tưới hoa rồi nhưng anh không chịu
thực tập, anh đày đọa cái hoa của anh, làm cho nó khô héo. Anh
phải tưới hoa thôi. Lên chùa gặp thầy, thầy nhắc mình tu pháp môn
tưới hoa. Sau khi anh cơm trưa với đại chúng rồi thì anh lái xe về
nhà. Ngồi trên xe từ Làng Mai về nhà chừng một giờ đồng hồ anh đã
thực tập tưới hoa. Tưới hoa dễ lắm. Mình thấy được những đức hạnh,
những tài năng của người kia và mình khen ngợi: “ Em thiệt là
giỏi. Một mình em quán xuyến hết mọi việc trong nhà, không những
lo cho anh mà còn lo các con rất là hay. Anh có phuớc lắm mới có
được em làm mẹ của các con”. Nói một câu như vậy thôi, đó là tưới
hoa. Từ Làng Mai lái xe về Bordeaux chỉ có một giờ đồng hồ chứ mấy
nhưng đâu cần phải tưới cả giờ. Tưới được chừng năm phút thì cái
bông đã tươi lại rồi.
Người
kia là một bông hoa. Mình phải có trách nhiệm với người kia. Mình
phải chăm sóc, tưới tẩm thế nào để bông hoa kia tươi. Bông hoa kia
héo thì trách nhiệm ở nơi mình. Người kia là vợ, là chồng, là con
mình, là cha, là mẹ mình. Mình có thể làm cho cha mình, mẹ mình
héo khô tại vì mình sống như thế nào đó.
Mình có
thể tưới bông hoa kia nhưng mình cũng có thể tưới bông hoa của
mình. Như hồi sáng tôi nói, mặt mình căng thẳng vì sự bực bội,
giận hờn, nếu biết nhìn vào trong kiếng, mình mỉm cười một cáí thì
tự nhiên có êm dịu, lắng dịu lại liền và mình tươi lên. Đó là tự
tưới hoa cho mình.
Chúng ta
làm ăn như thế nào mà bông hoa của chúng ta ngày càng héo và bông
hoa kia cũng từ từ héo. Như vậy là lỗ vốn cho ông bà, là lỗ vốn
cho thầy. Phải tính lại !. Sao mà lỗ vốn quá chừng !.
Khi mới cưới nhau sau mà nó hạnh phúc, nó tươi mát như vậy, nhưng
mà làm ăn làm sao mà bây giờ người nào cũng héo. Vì vậy phải thực
tập tưới hoa.
Chị mình
mấy hôm nay có vẻ sầu héo. Mình không biết lý do gì mà chị sầu héo
như vậy ? Chị mình có tài cắm hoa rất đẹp. Chị đã học cách cắm hoa
của Nhật Bản Ikebana. Bây giờ mình chưa hiểu được tại sao chị rầu
như vậy nhưng mình tưới hoa trước. Mình nói
: “
Chị ơi, lâu nay trong nhà không có bình hoa nào đẹp hết, không
biết chị bận việc gì mà chị không cắm cho một bình hoa để trong
nhà tươi sáng lên. Mỗi lần chị cắm một bình hoa thì trong nhà tươi
sáng lên, rất là đẹp, đem niềm vui tới cho rất nhiều người. Chị
ơi, tại sao chiều nay chị không cắm một bình hoa cho nhà mình vui
lên đi ?” Mình không nói tại sao chi rầu quá, chị buồn quá, tại
sao bông hoa của chị héo quá.?. Mình chỉ nói rằng chị có tài năng
cắm hoa, tại sao chị không hiến tặng tài năng đó để cho gia đình
có hạnh phúc. Chị nhăn mặt nói :
”Hoa với hòe gì, rầu thúi ruột đây nè”.
Nhưng
mình nói xong câu đó, mình hết bổn phận rồi, mình tưới hoa rồi.
Chị mình có hạt giống tài năng cắm hoa thì mình tưới hạt giống đó.
Khi mình thương ai thì mình phải khen ngợi cái hay cái đẹp của
người đó. Mình không phải chỉ chê mà thôi. Mình chê tức là mình
tưới rác chứ không phải là tưới hoa. Tưới hoa thì hoa nở, tưới rác
thì rác phình lên. Ai mà không có rác, nhưng ai cũng có hoa. Khi
mình thương ai thì mình phải tưới cái hoa của người đó.
Tại vì
mình than thở, mình khóc lóc nhiều nên hai mắt của mình mất sự
tươi sáng. Có nhiều người trong chúng ta héo quá đi, cho tới bây
gíờ cười không nổi, lâu ngày không biết cười tại vì giận dỗi, hờn
lẩy, trách móc quá nhiều. Nụ cười ngày xưa rất tươi bây giờ đã mất
tức là cái hoa đã quá héo rồi. Bây giờ ráng cười thì miệng méo sệt
giống như mếu, không phải là nụ cười. Mình phải học tưới hoa của
mình, phải học mỉm cười trở lại. Hai con mắt của mình ngày xưa rất
trong, rất sáng. Hai con mắt mình là hai bông hoa, hai hồ sen,
toàn là sen đầu mùa rất tươi rất mát. Bây giờ mình khóc, hai mắt
sưng húp lên. Nó không đẹp như ngày xưa nữa tại vì mình than khóc
quá nhiều.
Thi sĩ
Nguyễn Bính có làm một bài liên vận 100 câu trong đó có hai câu
:
Em
không khóc nữa không than nữa
Hứa với
chị, Nguyễn Bính có một người chị nuôi tên Trúc. Tết đến tính sổ
cuối năm thấy cái bông héo quá nên viết thơ cho chị nói sở dĩ em
héo như vậy là vì em than em khóc nhiều quá. Bây giờ em làm bài
thơ cuối năm này để than khóc một lần cuối. Sang năm mới em nhất
định không than khóc nữa. Nguyễn Bính viết như thế này:
Em
không khóc nữa không than nữa
Đây một
bài thơ hận cuối cùng
Chỉ khóc
một lần chót nữa thôi.
Không
than chắc hẵn hồn tươi lại
Không
khóc tha hồ đôi mắt trong
Biết như
vậy, không than thì hồn mình tươi lại. Không khóc thì con mắt mình
trong sáng trở lại. Tôi xin đọc lại 4 câu thơ của Nguyễn Bính:
Em
không khóc nữa không than nữa
Đây một
bài thơ hận cuối cùng
Không than chắc hẳn hồn tươi lại
Không khóc tha hồ đôi mắt trong
Nhưng
hứa với chị thì hứa như vậy, không chắc là Nguyễn Bính đã làm
được. Có thể là năm mới vẫn tiếp tục than khóc và hai con mắt vẫn
đục như thường, nụ cười cũng không thể nở ra được.
Phương
pháp thực tập này là làm sao cho bông hoa tươi trở lại.
Thở
vào tôi thấy tôi là một bông hoa
Thở ra tôi cảm thấy tươi mát.
Mình làm
sao cho bông hoa mình sống dậy. Cho chất hoa, chất tươi mát của
mình được phục hồi. Đây là mục đích của bài tập thứ nhất : Là
hoa tươi mát. Thở
vào thở ra là hoa tươi mát. Thở vào biết mình vốn là một bông hoa.
Thở ra phục hồi tính tươi mát của bông hoa. Khi mình ngồi lắng
dịu, thở vào mỉm cười là mình khôi phục hoa tính của mình.
Bản chất hoa của mình gọi là hoa tính.
Ngày xưa
có một lần Đức Thế Tôn đứng trước một hội chúng đông đảo hàng ngàn
người. Ngài cầm lên một bông hoa và không nói gì hết. Đại chúng im
phăng phắc, không biết ngài có ý gì. Tại sao Đức Thế Tôn không nói
gì hết mà lại nâng lên một bông hoa. Hình ảnh rất đẹp. Hiện giờ có
nhiều chùa thờ Đức Thích Ca đang cầm một bông hoa là niêm hoa
vi tiếu, miệng hơi mỉm cười. Nếu mình tìm cách cắt nghĩa thì
mình có thể nói như thế này, chắc cũng không sai ý Đức Thế Tôn là
mấy
:
Bản chất
của chúng ta vốn là một bông hoa tươi mát. Chúng ta phải làm biểu
hiện sự tươi mát đó ra để cúng dưòng chư Phật, cúng dường thế
giới, cúng dường chúng sinh. Nếu than khóc thì chúng ta làm được
gì cho muôn loài ? Một vị Bồ tát phải luôn luôn tươi mát. Đức
Thích Ca nâng một cành hoa và miệng chúm chím cười.
Đó là
ngài muốn nói rằng: “Bản chất, tự tính của chúng ta là một bông
hoa. Phải phục hồi bông hoa đó.”. Nhưng mà đại chúng chưa hiểu, im
phăng phắc, đang suy nghĩ, không biết Đức Thế Tôn muốn nói gì mà
im lặng như vậy ?.
Trong
đại chúng có một thầy, đó là thầy Ca Diếp. Thầy hiểu được ý của
Đức Thế Tôn và thầy mỉm cười. Thầy Ca Diếp đã mỉm cười để đáp lại
nụ cười của Đức Thế Tôn. Thầy Ca Diếp đã trở thành một bông hoa
khi đó. Bụt không nói gì hết. Thầy Ca Diếp cũng không nói gì hết.
Nhưng hai người đều cho nhau thấy rằng mình là một bông hoa.
“Đây là
một bông hoa !”. Thầy Ca Diếp trả lời
:
”Bạch Đức Thế Tôn, con cũng là một bông hoa đây”, và thầy mỉm
cười. Vì vậy Đức Thế Tôn nói: “Tôi có một kho tàng của tuệ giác đã
trao lại cho thầy Ma ha Ca Diếp.”
Hôm nay
tôi bắt chước ĐứcThế Tôn tôi trao truyền lại cho quí vị một bông
hoa. Quí vị làm sao về phục hồi lại bông hoa trong tự tâm, tự thân
của mình, làm cho mình tươi mát trở lại. Mình nhìn như thế nào mà
người ta thấy hai con mắt của mình có tình thương, có sự tha thứ,
sự tươi mát. Mình mỉm cười như thế nào mà người ta thấy trong lòng
mình có một đóa hoa. Mình nói những câu như thế nào mà người ta
thấy rõ ràng lời nói đó xuất phát từ một bông hoa chứ không phải
từ một cọng rác, tức là nó xuất phát từ tình thương chứ không phải
từ sự bực bội. Mình phải phục hồi lại chất hoa, tính hoa trong
người mình. Em bé có thể thực tập được. Để viên sỏi lên lòng bàn
tay trái, để tay trái lên lòng bàn tay phải và em thực tập:
Thở
vào tôi vốn là một bông hoa, tôi ý thức rằng tôi là một bông hoa.
Con người đích thực là một bông hoa.
Thở ra tôi cảm thấy tươi mát,
tôi phục hồi lại được sự tươi mát của tôi
( ba lần )
Đại
chúng thực tập với thầy.
Bây giờ
mình tươi lên được chưa ? tươi lên được chút nào chưa ?
Là
núi vững
vàng
Bây mình làm giống hệt như hội Linh Sơn ngày xưa. Tôi giả làm Bụt
Thích Ca còn quí vị giả làm ngài Ca Diếp. Mình làm thế nào để phục
hồi được bông hoa trong người của mình. Sau khi thực tập ba hơi
thở là hoa tươi mát rồi mình cầm viên sỏi thứ nhất đặt sang tay
phải và cầm lên viên sỏi thứ hai. Viên sỏi thứ hai có tên là núi,
là núi vững vàng. Khi đưa viên sỏi lên mình nói :
đây là núi, và đặt nó lên tay trái, đặt tay trái lên tay phải và
thực tập:
Thở
vào tôi biết tôi là một trái núi.
Thở ra tôi cảm thấy vững vàng ổn định
Là núi
vững vàng !. Tại sao ?. Tại vì trong chúng ta có một bông hoa,
nhưng trong chúng ta cũng có một trái núi. Trái núi đó tượng trưng
cho sự kiên trì, sự ổn định vững chãi của mình. Một con người
không có kiên trì, ổn định, vững chãi, cứ thay đổi hoài, hôm nay
thế này, ngày mai thế khác thì mình không thể tin tưởng vào người
đó được.
Mình làm
chủ một gia đình mà mình cứ xoay như chong chóng, mình không có ổn
định thì làm sao mình làm chổ nương tựa cho cả gia đình được. Mình
là bà mẹ mà nếu mình không có sự ổn định vững chãi thì làm sao các
con có thể nương vào mình được. Vì vậy mình phải chế tác sự vững
chải, ổn định, vững vàng cho mình.
Khi mình
ngồi yên như thế này thì mình trở thành một trái núi rất vững
vàng. Thế ngồi kiết già hay bán già của Đức Thế Tôn rất là vững.
Người ta tới đẩy một cái mình không ngã. Rất là vững ! Phải tập
ngồi cho vững. Khi thân đã vững rồi thì tâm từ từ vững lại. Mình
tu để chế tác chất liệu tươi mát của hoa rồi tiếp đó chế tác chất
liệu vững chãi của núi. Trong mình có núi, mình phải làm cho núi
trong mình càng ngày càng vững. Nếu mình không có sự ổn định
(stability), sự vững chãi (solidity) đó thì mình không có hạnh
phúc. Mà mình không có hạnh phúc thì những người nương tựa vào
mình cũng lên xuống, cũng không có hạnh phúc. Mình là cha, là mẹ,
mình phải có sự vững chãi, ổn định. Mình là anh, là chị, mình phải
có sự vững chãi, ổn định. Mình là thầy, mình phải có sự ổn định
vững chãi. Nếu mình cứ xoay như chong chóng thì ai có thể nương
tựa vào mình được.
Khi mình
có sư tươi mát của hoa, mình mới giúp cho người kia có sự tươi
mát. Phục hồi sự tươi mát của mình, mình mới có thể tưới hoa cho
người kia. Vì vậy trước hết mình phải tưới hoa cho mình. Mình có
sự tươi mát rồi mình mới giúp cho người kia phục hồi sự tươi mát.
Khi mình chưa có sự vững chãi ổn định thì mình không thể giúp
người kia vững chãi, ổn định. Nếu không có vững chãi, ổn định thì
không có hạnh phúc. Cho nên chúng ta cần bông hoa là chúng ta cũng
cần ngọn núi. Xin đại chúng thực tập:
Thở
vào tôi thấy tôi là ngọn núi
Thở ra
tôi cảm thấy vững vàng.
(Ba
lần)
Đức Thế
Tôn, thầy của chúng ta có một sự vững chãi rất lớn, một sự ổn định
rất lớn. Trong Kinh có danh từ bất động. Bất động có nghĩa là vững
chãi. Nếu không có tính bất động thì mình không thể nào làm chổ
nương tựa cho người được. Bất động có nghĩa là không lay chuyển,
không nghiêng ngã, không bị ảnh hưởng. Mình có một niềm tin, mình
có một trí tuệ, mình có lòng từ bi. Mình thấy con đường mình đi là
một con đường rất sáng rất đẹp. Mình đi từng bước vững chãi trên
con đường đó. Mình có sự ổn định, bất động. Người ta có nói xấu,
chê bai, nói lên nói xuống mình cũng vững như ngọn núi
Dù ai
nói ngã nói nghiêng
Thì ta
cũng vững như kiềng ba chân
Đúc Thế
Tôn có sự vững chãi và có một đức Phật tên là Phật Bất Động. Đức
Phật Bất Động là giáo chủ một cõi nước tên là Diệu Hữu
(Akshobhya). Mình là đệ tử của Phật mình phải chế tác chất liệu
thứ hai là chất liệu vững chãi khi mình thực tập :
Thở
vào tôi thấy tôi là một ngọn núi
Thở ra tôi cảm thấy vững chãi, vững vàng
Nước
tĩnh lặng chiếu
Sau khi
thực tập ba hơi thở rồi thì em bé đặt viên sỏi thứ hai sang tay
phải. Em bé nhặt hòn sỏi thứ ba đưa lên nhìn. Hòn sỏi thứ ba này
tên là nước tĩnh. Nước tĩnh là mặt nước yên tĩnh ( still
water, l´eau tranquille ). Em đặt viên sỏi thứ ba vào lòng bàn tay
triá và thực tập:
Thở
vào tôi thấy tôi là nước tĩnh, mặt nước yên tĩnh
Thở ra tôi phải phản chiếu vạn sự vạn vật y hệt như là tự thân của
chúng
Có khi
nào quí vị thấy mặt nước hồ rất yên tĩnh không có gió
chưa ? Khi mặt nước hồ yên tĩnh như vậy mình nhìn vào mặt hồ mình
thấy mặt hồ phản chiếu trời xanh mây trắng, những cây dương liễu
và ngọn núi rất rõ. Mình chĩa máy chụp hình xuống chụp trên mặt
hồ. Khi có hình thì nó giống hệt như mình chụp ở trên tại vì mặt
nước rất an tĩnh, không xáo động.
Tâm mình
cũng vậy. Tâm của mình khi xáo động thì không phản chiếu được sự
thật. Sự thật trở thành méo mó. Mình có những tri giác sai lầm về
mình và về người thương của mình. Khi có tri giác sai lầm như vậy
thì mình sinh ra giận hờn, ganh tị, tuyệt vọng, lo lắng bất an.
Tâm của mình không yên tức là nước không tĩnh. Tâm mình ít yên
lắm, nó xao động hoài. Mỗi ngày nghe một cái gì đó, thấy một cái
gì đó, tâm mình xao động rất là dễ. Tâm xao động đó tạo ra cái
giận, cái buồn, cái lo, cái sợ. Nước trong lòng mình không có
tĩnh. Mình phải học để làm tĩnh lặng lại mặt nước của hồ tâm. Khi
mặt nước của hồ tâm tĩnh lặng thì mặt trăng rằm chiếu xuống rất
rõ.
Bồ
Tát Thanh Lương Nguyệt
Du ư tất cảnh không
Chúng sinh tâm cấu tịnh
Bồ Đề ảnh hiện trung
Tôi dịch
ra tiếng Việt như thế này
:
Bụt
là vầng trăng mát
Đi ngang trời thái không
Hồ tâm chúng sanh lặng
Trăng hiện bóng trong ngần
Khi hồ
tâm của mình tĩnh lặng thì mặt trăng của Phật, của trí tuệ hiện ra
rõ ràng. Nếu hồ tâm của mình bị xáo động bởi tham lam, giận hờn,
si mê thì nó không phản chiếu được sự thật. Mình có những vọng
tưởng, những tri giác sai lầm đưa đến sự giận hờn, chán nản. lo
lắng, sợ hãi. Cho nên mình phải tập như thế nào để cho tâm mình
lặng xuống.
Những
cái mình học hôm qua: ngồi cho yên, theo dõi hơi thở, buông thư,
bước nhũng bước chân thảnh thơi, tất cả đều có mục đích làm cho hồ
tâm lắng lại.
Đức Như Lai dạy chúng ta 16 phương pháp thở. Trong đó có 4 hơi thở
có mục đích làm cho thân lắng dịu lại, tâm lắng dịu lại : Thở vào
thân lắng dịu, thở ra miệng mỉm cười. Thở vào tâm lắng dịu, thở ra
miệng mỉm cười. Thân của mình không lắng dịu thì nó có những căng
thẳng đau nhức.
Hầu hết
các chứng bệnh đều sinh ra từ sự nhức nhối trong thân và trong
tâm. Khi mình thực tập theo Kinh An Ban thủ Ý tức Kinh Quán Niệm
Hơi Thở thì mình sẽ làm lắng dịu những căng thẳng, đau nhức trong
thân và từ từ mình có thể trị được những chúng bệnh bắt đầu phát
sinh trong thân. Mỗi ngày chúng ta phải tập buông thư trong thế
ngồi. Chúng ta phải thực tập thở để làm lắng dịu những căng thẳng
của thân. Chúng ta phải biết thực tập thiền buông thư trong tư thế
nằm. Hôm nay các thầy, các sư cô sẽ hướng dẫn quí vị thực tập
thiền buông thư. Mình buông thư hết tất cả những cơ bắp trong hình
hài của mình. Mình buông xuôi hết để cho cơ thể có cơ hội nghĩ
ngơi. Khi cơ thể mình có cơ hội buông thư và nghĩ ngơi thì nó bắt
đầu có khả năng trị liệu được những chứng bệnh nan y lâu ngày,
những chứng bệnh gọi là kéo dài – chronic – kinh niên của mình.
Cò một
bàc sĩ Mỹ tên Benson nghiên cứu trên 20 năm và báo cáo rằng: Khi
thân lắng dịu xuống thì nó có khả năng trị liệu những chứng bệnh
nan y, kinh niên mà các bác sĩ đã chịu thua. Ngày hôm nay sư cô
Chân Không hay thầy Pháp Niệm có thể hướng dẫn một buổi thiền nằm.
Chúng ta sẽ nằm ngữa ra, học cách buông thư để cho tất cả cơ bắp
trên người, từ cơ bắp trên mặt, trên vai cho đến trong tứ chi thân
thể được buông thư. Chúng ta cho nó buông thư như vậy trong vòng
15 hoặc 20 phút. Sau đó quí vị có thể về nhà và mỗi lần thực tập
buông thư 20 phút. Quí vị sẽ tránh khỏi rất nhiều chứng bệnh trong
đó có chứng bệnh rất nguy hiểm như tai biến mạch máu não, tai biến
tim mạch.
Chúng ta
bận rộn quá. Chúng ta có nhiều căng thẳng nhức nhối quá. Chúng ta
ham làm việc nhiều quá. Chính các thầy cũng vậy, các thầy cũng có
quá nhiều công việc. Các sư cô, các sư bà cũng làm việc nhiều quá
và các thầy cũng có chứng tai biến tim mạch. Chúng ta phải nghe
lời Đức Thế Tôn. Chúng ta phải áp dụng phương pháp làm lắng dịu cơ
thể, làm thư dãn thân tâm. Trong Kinh An Ban Thủ Ý có tới 4 bài
tập trong đó Đức Thế Tôn dạy chúng ta phương pháp thở để làm lắng
dịu thân tâm của mình. ĐứcThế Tôn có rất nhiều từ bi. Ngài biết
hết những khó khăn của mình nên ngài đã dạy các phương pháp đó,
chúng ta phải học mới được.
Khóa tu
này tuy ngắn nhưng mình cũng học được rất nhiều điều. Mình học đi
làm sao mà mỗi bước chân đem lại sự vững chãi, thảnh thơi, không
hấp tấp. Mình tập thở, tập ăn cơm trong chánh niệm, tập thiền nằm
buông thư. Rất quan trọng !. Nếu quí vị có làm được mỗi ngày một
lần thì quí vị có thể thoát khỏi hiểm nguy của những tai biến có
thể xẩy ra cho tim, mạch mình.
Nước
tĩnh lặng chiếu là một bài tập giúp mình làm lắng dịu cả thân, cả
tâm. Hồ tâm của mình tĩnh lặng lại. Sự lắng dịu, tĩnh lặng đó giúp
mình có đủ sáng suốt để mình đừng có cái nhìn, cái thấy sai lầm
vốn là nguồn gốc của biết bao khổ đau, mâu thuẩn. Đó là bàì tập
thú ba : Nước tĩnh lặng chiếu.
Thở
vào tôi thấy tôi là hồ nước tĩnh
Thở ra tôi phản hiếu được vạn pháp mà không làm méo mó hình dung
của vạn pháp.
Xin đại
chúng thực tập : nước tĩnh lặng chiếu.
Hồi sáng
chúng ta đã đi thiền hành với nhau. Tất cả chúng ta đều im lặng
trong khi đi. Tôi bước từng bước chân rất thanh thản, thong dong
nhẹ nhàng như ngày xưa Đức Thế Tôn đã bước. Mỗi bước chân như vậy
đưa lại sự lắng dịu, bình an. Tôi không hấp tấp, tôi không có việc
gì phải làm. Đi như đi chơi trong Tịnh Độ của Đức A Di Đà. Mỗi
bước chân đem lại niềm vui, an lạc và hạnh phúc.
Đã 42
năm rồi tôi không có về Đà Nẵng. Bây giờ được ngồi với chư vị Phật
tử, các thầy, các sư cô, chư vị tôn đức, ngồi trong sự an tĩnh như
vầy có hạnh phúc nhiều lắm !.
Mình
được đi thiền hành chung, đi từng bước thảnh thơi an lạc, buông
thư hết không có lo lắng, không sầu khổ. Mình đi 10 bước thì làm
sao để 10 bước đó đi vào trong Tịnh Độ hết, bước nào cũng có an
lạc, thảnh thơi. Lỡ có một bước có lo lắng sầu khổ thì mình nói: “
Thôi buông bỏ đi, buông bỏ lo lắng sầu khổ bước vô Tịnh Độ trở lại
“.
Thiền
hành là một phương pháp rất hay, rất dễ để buông bỏ sự lo lắng
căng thẳng. Chiều hôm nay thế nào mình cũng được học thiền nằm,
thiền buông thư.
Khi
mình lắng dịu, hồ tâm của mình tĩnh lặng thì mình thấy được sự
thật nhiều hơn, sâu hơn. Mình nghe được sự thật nhiều hơn, sâu
hơn, nhờ vậy mình phản ứng đúng hơn, mình tiếp xử đúng hện
tại tri giác của mình, ít sai lầm hơn, nên mình không tạo ra khổ
đau cho mình và cho người thương của mình. Bài tập thứ ba rất quan
trọng :
Nước
tĩnh lặng chiếu (water reflecting ).
Không
gian thênh thang
Mình cầm
lên viên sỏi cuối cùng. Tên nó là không gian ( space ). Không gian
làm cho mình không cảm thấy tù túng. Nếu mình ở trong một căn
phòng có quá nhiều đồ đạc thì tù túng lắm. Tôi kể chuyện này cho
quí vị nghe: Có những đồng bào vượt biên tị
nạn
ở Âu châu, Mỹ châu. Những năm đầu họ chưa có tiền, chưa có công ăn
việc làm. Họ có rất ít tiền, ít lắm. Mỗi thành phố ở Âu châu có
những chợ gọi là Chợ Rệp bán rất rẽ, có cái bán một hay hai đồng
thôi. Rất rẽ, không mua uổng lắm ! Tuy đồng bào tị nạn bên đó rất
ít tiền nhưng thấy nó bán quá rẽ thành ra tiếc, cứ mua. Dù mình
không cần mà cứ mua, tại vì quá rẽ, giống như cho. Ham mua, đó là
tập khí của ông bà truyền lại cho mình. Chợ Rệp thành phố nào cũng
có, bán rẽ như là vất đi vậy. Người mình ham, mua về. Chừng mấy
tháng thì không còn chổ nữa, đi rất là vướng, không có không gian
trong nhà để sống, đi ra vấp, vô cũng vấp, tại ham. Cuối cùng giác
ngộ thấy các đồ này không có ích lợi gì hết bắt đầu đem cho. Càng
cho chừng nào càng có không gian chừng đó, càng hạnh phúc chừng
đó.
Trong
lòng mình cũng vậy, nếu không có không gian thì mình không có hạnh
phúc. Không gian là tự do. Khi mình thương ai mình muốn tặng cho
người ấy những món quà quí giá. Nhưng món quá quí nhất mình tặng
cho người yêu của mình là không gian. Nếu người kia cảm thấy tù
túng, chật vật, thì tình thương của mình thành ra ngục tù. Tôi
thương anh đó nhưng tôi nhốt anh vào trong tình thương của tôi nên
anh cựa quậy không nổi, anh không có không gian để cựa quậy. Tình
thương đó gọi là tình thương chiếm hữu. Mình thương con như vậy đó
nên con mình cảm thấy rất tù túng như trong một nhà tù. Tình
thương trở thành một nhà tù. Đó là tình thương chiếm hữu. Mình bắt
con mình phải làm, phải nói, phải hành xử giống hệt cách của mình
muốn. Con mình hoàn toàn không có chút tự do nào hết. Mình thương
vợ mình theo cách chiếm hữu, muồn vợ phải nghe theo ý kiến của
mình, phải nói như cách mình nói, phải làm theo cách mình làm, nếu
không mình không thương. Đó là thương có điều kiện, thương theo
kiểu chiếm hữu, độc tài. Trong chúng ta có những ông chồng, ông
cha, bà mẹ, những bà vợ như vậy. Mình không cho người thương của
mình đầy đủ không gian, rất là tù túng. Bây giờ mình phải xét lại.
Mình thương ai mình phải cho người đó đủ không gian để người đó
cảm thấy thoải mái.
Quí vị
tưởng tượng mình cắm hoa mà mình lấy một nắm 30, 40 cái bông nhét
vào một cái bình. Nó nghẹt thở !. Mỗi bông hoa cần một khoảng
không gian mới tỏa chiếu được cái đẹp của nó. Theo nghệ thuật cắm
hoa mình đâu cần nhiều bông. Mình chỉ cần một, hai, hay ba bông
nhưng mỗi bông phải có không gian chung quanh để nó tỏa chiếu cái
rạng rỡ của nó.
Con
người là một bông hoa. Nếu bông hoa người mà không có không gian
thì nó bị nghẹt thở. Mình thương ai thì mình phải cho người đó đủ
không gian để người đó cựa quậy. Đừng bắt ép người đó quá. Đừng
biến tình thương của mình thành một ngục tù, dù là ngục tù của
tình yêu. Đó không phải là tình thương.
Trong
đạo Phật, khi mà thương yêu thì mình phải hiểu, mình phải hiểu
những nhu yếu, những khó khăn, những khổ đau của người kia. Mình
không bắt ép, thúc dục. Mình phải để cho người kia có đủ không
gian và thời gian để chuyển hóa, để thay đổi.
Đối với
đệ tử của mình cũng vậy. Đệ tử của mình có thể có những khó khăn,
những buồn khổ, lo lắng. Mình phải từ từ để cho đệ tử mình có thời
gian để chuyển hóa, ôm ấp. Bắt nó sửa liền, phải làm theo lời mình
liền ngày hôm nay, nếu không mình không chấp nhận nó là đệ tử
mình, như vậy không được !
Đối với
con mình cũng vậy. Con mình có những khó khăn, những lo lắng. Mình
phải hiểu được cái đó. Mình phải cho con mình thời giờ và không
gian để chỉnh đốn lại. Đó gọi là sự bao dung. Nếu trong trái tim
mình không có không gian thì mình ngột ngạt. Trong khi đó mình là
người tu, mình quy y Phật, Pháp, Tăng mà Phật, Pháp, Tăng là một
không gian rất là lớn. Mình đưa Tam Bảo vào trong lòng thì mình có
rất nhiều không gian. Mình không đi tìm những cái nhỏ bé. Mình đi
tìm cái gì rất là lớn. Mình có chí hướng rất là lớn, chí hướng của
Đức Thế Tôn. Mình có một con đường rộng rãi, thênh thang, đó là
con đường của Chánh Pháp. Mình có một gia đình tâm linh rất là
lớn, có các thầy, các sư cô, các đạo hữu bốn phương, đó là Tăng.
Khi mình quy y Phật, quy y Pháp, quy y Tăng thì mình có không gian
rất lớn thành ra những chuyện vụn vặt mình buông bỏ được hết. Tự
nhiên trong trái tim của mình có không gian bao la.
Mình cứ
tưởng tượng vầng trăng trên trời. Chung quanh nó có biết bao là
không gian, cho nên vầng trăng đẹp như vậy. Tưởng tượng trên trời
có mười ngàn mặt trăng thì đâu còn đẹp nữa. Chỉ có một mặt trăng
mà chung quanh nó có biết bao là không gian cho nên bài kệ nói.
Bụt
là vầng trăng mát
Đi ngang
trời thái không
Thái
không là không gian vô cùng vĩ đại. Cũng như con người mình là một
bông hoa, có không gian chung quanh mình mới tỏa chiếu được. Cho
nên thương ai mình phải hiến tặng cho người đó không gian. “ Em
ơi, tình thương của anh cho em có làm ngột ngạt không ? “. Phải
hỏi một câu như vậy. Ông về hỏi bà như vậy. “ Anh ơi, tình của em
dành cho anh có làm anh ngột ngạt không ?”.” Con ơi, tình thương
của ba dành cho con có làm cho con ngột ngạt không ?”.
Đó là
vấn đề không gian, rất quan trọng cho hạnh phúc của mình. Khi mình
đi xuất gia là tại mình đói không gian. Mình muốn có không gian
thật thênh thang, bát ngát cho nên mình đi xuất gia. Chúng ta cũng
vậy, người nào cũng cần không gian để sống tự do, tự do trong giáo
pháp, trong luật nghi của Phật. Càng thực tập giới luật chừng nào
thì không gian của ta càng được bảo đảm, càng thênh thang. Rất là
hay !
Một
bát cơm ngàn nhà
Thân đi muôn dặm xa
Đó là
hai câu thơ tán dương cái không gian bao la của Đức Thế Tôn. Ngài
chỉ có một bình bát thôi. Ngài có thể ăn cơm của bất cứ gia đình
nào. Ngài đi khất thực, ngài không bị hệ lụy, không bị điều kiện
hóa. Ngài không kẹt vào một cái gì hết. Cái tự do của ngài rất lớn
gọi là đại tự tại. Không có tự do thì không có hạnh phúc. Cho nên
phải có không gian mới được. Hòn sỏi thứ tư tượng trưng cho không
gian.
Thở
vào tôi thấy tôi là không gian
Thở ra tôi cảm thấy thênh thang
Xin mời
đại chúng cùng thực tập: Không gian thênh thang
Trưa nay
mình sẽ có cơ hội ăn cơm chung với nhau. Ăn cơm như thế nào để
chúng ta đều có không gian thênh thang. Chúng ta cho chúng ta ăn
một bữa cơm rất thoải mái. Chúng ta đừng ăn vội vàng, ăn càng lâu
càng tốt. Ăn càng chậm càng hay. giống như chúng ta có không gian
vô cùng, thời gian vô tận để ăn một bữa cơm. Ngồi với các thầy,
các sư cô, ngồi với Đức Thế Tôn, ngồi với các vị tôn túc, ngồi với
các bạn tu cho thật thoải mái và cương quyết ăn một bữa cơm có
hạnh phúc từ đầu tới cuối. Đầu đừng suy nghĩ tới chuyện ngày mai
phải làm gì, chiều nay phải làm gì. Những vấn đề đó gác lại hết,
bỏ hết, đưa không gian thênh thang vào trong giờ ăn cơm. Ăn như
thế nào để mỗi giây phút của bữa ăn thành ra giây phút của hạnh
phúc.
Ví dụ
quí vị được Đức Thế Tôn mời tới ăn cơm. Cố nhiên là quí vị tắm gội
cho sạch sẽ, quí vị mặc áo tràng sạch nhất để tới ngồi ăn với Đức
Thế Tôn phải không ? Quí vị ngồi đó, Đức Thế Tôn bới phần cơm cho
quí vị, quí vị ngồi ăn thoải mái được không hay quí vị nghĩ tới
chuyện vợ con, chồng con, những khó khăn của mình. Rất là uổng !
Mấy thuở mới được ngồi ăn cơm với ĐứcThế Tôn vậy mà mình cứ ngồi
nhai đi nhai lại những đau khổ, buồn chán, sợ hãi, lo lắng của
mình thì có ngồi gần Đức Thế Tôn một mét hay hai mét cũng vô ích
thôi. Mình cũng xa Đức Thế Tôn tới hằng ngàn dặm.
Hôm nay
mình sẽ ngồi ăn cơm với Đức Thế Tôn. Những người xuất gia, những
người tại gia với nhau như một gia đình. Đức Thế Tôn luôn luôn có
mặt đó cho mình. Mình sẽ ăn một bữa cơm không tiền khoáng hậu, ăn
một bữa cơm thế nào để có hạnh phúc từ đầu tới cuối, không có lo
lắng buồn khổ. Ăn càng chậm hạnh phúc càng nhiều. Tại sao phải hấp
tấp ?. Khi ăn chúng ta nên nhìn nhau, coi người ngồi trước mặt
mình có hạnh phúc không. Muốn giúp cho người đó có hạnh phúc thì
mình phải có hạnh phúc. Tôi đang được ngồi ăn cơm với Thầy, các
thầy, các sư cô, các vị tôn túc, các bạn tu. Tôi đang hạnh phúc
từng giây từng phút. Tôi đang trân quí phút giây này. Mình phải
tượng trưng, phải biểu hiện cái hạnh phúc đó thì các người khác
ngồi ăn thấy mình như vậy họ cũng chỉnh đốn lại và bắt đầu cảm
thấy hạnh phúc. Đó là năng lượng tập thể của một đại chúng, một
tăng thân.
Ngày xưa
Đức Thế Tôn đã từng ngồi ăn như vậy với các thầy, các đạo hữu. Hôm
nay chúng ta gặp nhau trong khóa tu, chúng ta cũng có thể làm
giống hệt như Đức Thế Tôn, và các thầy, các sư cô, các đạo hữu
ngày xưa. Mình ngồi với nhau trong tình thầy trò, tình huynh đệ.
Hôm nay
là ngày 07 tháng tư dương lịch 2007, chúng ta đang có mặt tại Chùa
Hương Sơn trong khóa tu dành cho các thầy và các Phật tử cư sĩ.
Chúng ta chỉ có hai ngày sống chung và thực tập với nhau. Chúng ta
hãy trân quí mỗi giây phút của khóa tu, đừng nói chuyện vô ích,
đừng suy nghĩ nhiều đến chuyện quá khứ, chuyện tương lai. Đừng suy
nghĩ gì hết chuyện quá khứ, chuyện tương lai để có thể sống trọn
vẹn được khóa tu này./.
