Cho một người đă nằm xuống
:
Cánh chim ĺa đàn.
Kính tặng anh linh Phan Văn Tư tự Tâm
- Tư à, mầy ba trợn vừa vừa chớ, làm quá coi sao được?
Bạn bè cùng khóa
thường can ngăn hắn ta như vậy, v́ nhiều khi do chỗ thích vui, ham rửng
mỡ, anh đùa hơi quá lố. Nhứt định là không ác ư nhưng chỉ muốn trêu chọc
hết cỡ thợ mộc, cho đă đời, cho phỉ chí trai ở tuổi vừa đột phá khỏi lằn
mức đôi mươi.
Chúng tôi quen biết nhau từ những ngày làm thủ tục xuất ngoại du học và
xuyên suốt hai mươi mấy ngày lênh đênh trên biển cả, vượt đại dương đi
Tây. Qua tâm sự của anh trong những ngày sóng yên biển lặng và trên nền
âm điệu ŕ rầm của máy tàu, ngày này sang ngày kia, tôi hiểu được anh
hơn. Vả lại, xa quê hương, rời đất nước, cô đơn lạc loài lại gặp người
cùng họ, cùng gốc gác nên dễ kết t́nh huynh đệ, tương thân. Bởi lẽ đó,
chúng tôi coi nhau như anh em một nhà, càng ngày càng gắn bó.
Là con một, cha mất sớm, Tư lớn lên và sinh sống trong t́nh yêu thương
và sự nuông chiều của người mẹ. Con trai không cha như nhà không nóc,
lại được mẹ cưng nữa, thế nên tánh t́nh hơi khác với bọn con trai chung
chung. Nhà đă không nóc th́ gió lạnh, mưa buồn, nắng cháy ǵ cũng vào
được, thế nên Tư cứ tự do tung hoành, nhưng đôi khi cũng được t́nh yêu
của mẹ xoa dịu. Nên chi, hung hăng th́ hung hăng đó nhưng đôi khi Tư
cũng có những giây phút trầm lắng thoáng buồn như một cô gái đương tuổi
dậy th́. Con người của Tư chứa chấp một thứ mâu thuẫn lạ thường, chỉ
những ai thấu hiểu và thông cảm mới thấy được chỗ dễ thương.
Những tháng ngày học chung ở Fez (Maroc), mười mấy sĩ quan chúng tôi nằm
chung một buồng nên ḷng kiên nhẫn cá nhân hay bị thách thức v́ hành
động người này không hợp với tính khí kẻ kia. Mười mấy nhân vật, người
nào cũng đă dày dạn trong cuộc đời, ai cũng có một nhân cách riêng tư,
nay bị dồn chung vào một khoảng không gian sinh sống hạn hẹp th́ làm
cách nào mà ḥa hợp ḥa giải cho được. Có hôm, không khí trong buồng
đang trầm lắng vào buổi xế chiều ngày hè nóng bức của Bắc Phi, không ai
muốn cựa quậy th́ bỗng dưng một khúc ca giậm giật đột phát từ chiếc
radio của Tư. Không phải để quậy phá hay chửi đời mà cốt để đánh tan bầu
không khí chán chường, im ắng khiến cho nỗi thương niềm nhớ quê hương
đất nước thêm nặng nề. Tư khó chấp nhận một t́nh h́nh trầm trầm vắng
lặng mà lúc nào cũng muốn có chuyển động, háo hức, bon chen.
Bị tính hiếu động đưa đẩy, Tư không chịu lội bộ hay đi xe buưt hoặc xe
song mă từ quân trường ra phố - một đoạn đường lối nửa tiếng đi chân -
như đa số anh em cùng khóa. Anh tậu một chiếc xe máy dầu BMW cỡ bự,
trong khi thân h́nh anh tong teo cao nghệu. Thấy anh ngồi trên chiếc BMW
to tướng, như nhái bầu ôm bẹ dừa, bạn bè lo ngại là có ngày anh sẽ bị xe
hất xuống đường như chơi. Ngoài mục đích có xe để chạy lông nhông c̣n có
được phương tiện di chuyển nhanh chóng để lúc nào cao hứng anh vọt lẹ
vào khu médina, thành phố của dân bổn xứ, để thăm "công chúa Mélika",
một nàng kiều của lầu xanh.
Không biết do ai phát hiện mà, người này rỉ tai người kia, quân ta ùn ùn
kéo nhau vô thành phố bản địa của Maroc để t́m băi đáp nơi động người
đẹp. Vóc dáng nhỏ thó, thân h́nh mảnh khảnh, mặt mày dễ coi, em rất được
khóa sinh Việt Nam mến mộ. Gần như là "mục tiêu tác xạ" hấp dẫn của
nhánh không quân ta ở
Fez.
V́ quá đông khách biên đ́nh sang chơi nên nhiều khi nghẽn lối cho nên
chiều chiều tan trường chàng nào động đực mà nhanh chân th́ được ưu
tiên. Trong khi bạn bè đang đứng chờ chuyên chở công cộng th́ Tư đă
phóng mô-tô đi trước, chạy ngang c̣n nhoẻn miệng cười thích thú, như
trêu ngươi. Thế là Tư ta đứng hàng đầu của cái đuôi rồng rắn chờ đến
phiên "tác xạ". Gặp những ngày cuối tuần, rảnh rang sinh hoạt, chán cảnh
buồn t́nh, Tư ta quyết định một hành tŕnh "over nite", ngủ qua đêm, th́
những người c̣n lại đành lui gót về trường, ôm khối mộng lớn, mộng con.
Nhưng cũng chỉ một đôi khi phá chơi cho vui vậy thôi v́ Tư cũng tôn
trọng t́nh nghĩa bạn bè và hiểu rơ nhu cầu của anh em.
Học hành th́ cà rỡn, như chơi như đùa, thế nhưng được chút thông minh
tính trời, sáng dạ nết đất nên Tư không phải mất nhiều th́ giờ cặm cụi
đèn sách. Ngoài ra, nhờ lanh tay lẹ ngón, Tư gơ "ma-níp"
rất điêu luyện. Học nghề vô tuyến điều hành – nôm na gọi là thợ gơ - mà
siêu việt về môn đánh morse th́ đă có được một lợi thế để thành công dễ
dàng. Nghe âm thanh của những tiếng morse Tư đánh ra như nghe một bản
nhạc lúc nhặt, khi khoan, khi dồn dập, lúc lă lơi. Cho nên, đối thoại
bằng tín hiệu morse với Tư là cả một điều thích thú, không bị nhàm chán
với những tiếng tịt tịt, tè tè máy móc, chẳng có hồn. Đó là chưa kể nội
dung đối đáp rất duyên dáng, vô cùng dễ thương, qua những cốt chuyện tếu
không chịu được.
Ngày măn khóa ra trường, sau một năm học hành vất vả và qua những lần
thanh lọc khá nghiệt ngă, Tư đă hiện diện trong số mười mấy khóa sinh
tốt nghiệp trên tổng số khoảng ba hoặc bốn mươi người ngày nhập khóa.
Mỗi người một hướng đi trên hành tŕnh quân vụ, Tư và tôi đă tạm thời
mất liên lạc với nhau. Nhưng, cũng không lâu v́ mấy tháng sau đó, chúng
tôi lại gặp nhau trong khóa học điều hành hàng không, tại căn cứ Avord
(Pháp). Mười sĩ quan khóa sinh lại bị cho vào một gian pḥng bé nhỏ
trước kia được dùng làm nơi khám bệnh. Đă khó chịu và bất b́nh v́ bị nhà
trường coi thường, không cho ở khu dành cho sĩ quan khóa sinh như thông
lệ, chúng tôi lại càng bực bội khi sinh sống trong khoảng không gian hạn
hẹp.
Một sáng chủ nhựt ngày đông tháng lạnh u buồn, ai ai cũng muốn nằm nướng
trong chăn ấm nệm êm th́ bỗng dưng từ một chiếc máy thu thanh nào đó,
được dấu bên trong chiếc mền, có tiếng ḅ rống thật to, của chương tŕnh
quảng cáo loại fromage hiệu "La Vache Qui Rit" (con ḅ cười). Th́ ra anh
chàng Tư ta muốn phá bạn Hoạt, mà phiên âm tiếng Pháp từa tựa như chữ
"vache", có nghĩa là ḅ cái. Thế là một trận cười vui mở đầu cho một
ngày chủ nhựt không tên! Chẳng ai rầy rà mà cũng không ai hờn dỗi.
* * *
Bẵng đi một thời gian, ngành ai nấy làm và hướng ai người ấy đi, chúng
tôi không theo dơi được nhau dù rằng trong tiềm thức vẫn đinh ninh là có
nhau. Thế rồi chúng tôi lên đường đi học không quân Mỹ, mỗi đứa một
ngành nghề khác nhau. Kỳ lạ thay, trên lối trở về quê hương, hai đứa tôi
lại gặp nhau, chẳng hẹn mà nên, như trên hai hướng đi đồng quy của nan
hoa xe đạp. Tư từ một trường hoa tiêu chiến đấu cơ c̣n tôi từ một trường
chỉ huy và tham mưu sơ cấp.
Vào những năm năm bảy, năm tám, chiến trường Việt Nam chưa có ǵ sôi
động, và dù cho Mỹ đă có mặt ở miền Nam, những chuyến bay quân sự nối
liền Hoa Kỳ với Việt Nam thật là hiếm hoi. Phi cơ vận tải của MATS
(Military Air Transport Services), tuyến đường Mỹ - Đông Nam Á, thường
bay đến trạm cuối cùng là Clarkfield AFB (Phi Luật Tân). Thế nên những
khóa sinh Việt Nam du học Hoa Kỳ về phải ăn chực nằm chờ mới có được một
chuyến bay để vượt Thái B́nh Dương mà về nhà.
Kỳ đó, sau vài ngày quá cảnh, mà chẳng có hy vọng ǵ, tôi gặp lại Tư ở
BOQ (Bachelor Officers' Quarter) của căn cứ Clark. Thế là chúng tôi lại
có dịp vui chơi như những ngày du học ở Fez và Avord, chờ bao lâu cũng
không nhằm nḥ ǵ ba cái lẻ tẻ. Ăn không ngồi rồi, chẳng biết làm ǵ
hơn, chúng tôi tán hươu tán vượn với mấy cô nường ở quày tiếp khách.
Không hiểu Tư đá lông nheo ra làm sao mà bắt được một em người Phi gốc
Tàu. Thế là cô cậu d́u nhau vào cơi vô biên để cho tôi phải cảnh một
thân một ḿnh, sốt ruột nóng ḷng trông chờ chuyến bay ngày một ngày
hai. C̣n Tư th́ cóc cần, cứ kéo dài chờ đợi càng tốt.
Nhưng, cái ǵ cũng có giới hạn nên phải có lúc "chưa bao giờ buồn thế",
khi nàng tiễn anh ra cổng lên tàu bay, với những lời cam kết song
phương. Dưới trào Ngô Đ́nh Diệm, chuyện kết hôn với người khác nước đâu
phải là chuyện dễ. Nhất là phi công chiến đấu nữa. Ấy thế mà Tư vẫn hết
ḷng vận động, đảo đất, lật trời để cưới cho bằng được. Mối t́nh
Việt-Phi đó êm xuôi, tốt đẹp như sóng nước Thái B́nh Dương cứ ngày đêm
ŕ rào trên băi cát ngàn thông, dưới một vùng trời xanh, lốm đốm vài ba
cụm mây trắng đu đưa.
* * *
Hoa đẹp rồi cũng tàn phai, nắng đẹp rồi cũng có cơn mây mưa đe dọa và
chuyện t́nh thơ mộng có ngày cũng biến thành ác mộng đớn đau.
Bộ Tư Lệnh Không Quân chiều hôm đó sao mà buồn! Thiếu nữ người Phi cầm
tay đứa con gái khoảng ba bốn tuổi ǵ đó đến gặp ông chánh văn pḥng tư
lệnh. Cháu gái hai ḍng máu Á Đông xinh ơi là xinh, chào tôi bằng một
ngôn ngữ dễ thương. Vợ và con của Tư đến t́m tôi để hỏi tin tức của
chồng và cha đă bặt vô âm tín từ mấy tuần qua, trong một chuyến bay hành
quân "như thường lệ". Bạn bè cùng chuyến biệt phái hành quân với Tư đă
trở về mái ấm gia đ́nh từ lâu mà sao Tư cứ biền biệt?
Nguyên do thiếu vắng của Tư, tôi có biết nhưng lại không được phép nói
ra, v́ c̣n trong nghi vấn và hy vọng. Thời đó, không quân ḿnh có nhiều
chuyến bay "Kinh Kha", ra đi mấy ai hẹn lúc trở về và mấy ai hy vọng
được t́m xác rơi! Cho nên, đành phải làm chuyện trái với lương tâm của
ḿnh là giả ngây giả dại, đưa đẩy vấn đề đến một tương lai vô định.
Được bà vợ đi kiếm tin chồng bằng ḷng với những lời hứa mông lung là cả
một thử thách lớn lao, nhưng tâm tư tôi không v́ đó mà vui mừng hơn. Có
thể nói là ḷng tôi cũng đớn đau không kém, mỗi khi có một cánh chim ĺa
đàn mà không được công khai vinh danh.
Nh́n vợ và con của Tư ra về trong dáng đi tuyệt vọng mà ḷng tôi
nặng trĩu đắng cay, h́nh dung lại giây phút bay vào thiên thu của Tư. Tư
đă bay vào cơi mênh mông trong một chuyến bay yễm trợ công tác thả biệt
vụ xuống vùng đất địch ở miền Bắc. Có thể và có lẽ máy bay của Tư đă đâm
vào núi non ở một nơi nào đó, không ai thấy được vết tích.
Bóng dáng của vợ và con Tư mất lần, mất lần ở cuối đường nhá nhem tối.
Th́ trong tâm tư tôi, h́nh bóng chiếc A1H của Tư cũng nhỏ lần và nhỏ lần
cho đến khi chỉ c̣n một chấm đen ở cuối trời xa xa. Có những cánh chim
ch́m xuống như thế, không bạn bè, không một chiến công, không một người
đưa tiễn. Nay đây, lá chết rừng hoang đă phủ kín thân xác Tư, bên trên
chỉ có loài chim trời thương tiếc, kêu lên những tiếng năo nùng bi ai.
|