Đặng Văn Sinh

Sau chuyến đi Huế vào dịp trung thu năm Bính Tuất, Đặng Văn Sinh bắt chước người xưa theo kiểu “nối điêu”, làm được mấy bài thơ chữ Hán theo thể Đường luật, trong đó có một bài ngũ ngôn tứ tuyệt, ba bài thất ngôn tứ tuyệt và một bài thất ngôn bát cú nhằm ghi lại cảm xúc của mình trên hành trình vào thăm Cố đô. Các bài đều đã được phiên âm và dịch nghĩa, riêng phần thơ , tôi có nhờ nhà thơ Nguyễn Đào Trường, 74 tuổi, hiện đang cư ngụ ở số nhà 65, phố Đinh Văn Tả (48 Bắc Hàn Giang cũ), thành phố Hải Dương dịch giúp. Xin chân thành cảm ơn cụ Nguyễn Đào trường và kính chuyển cả phần nguyên tác cùng bản dịch đến độc giả, những gì còn khiếm khuyết xin được lượng thứ.

Đặng Văn Sinh

過 大 靈 江

                                   鄧 文 生

此 地 前 朝 曾 血 戰

戈 矛 影 照 黯 愁 雲

至 今 客 到 靈 江 上

往 事 回 頭 憶 古 人

大 靈 江, 秋 月,丙 戌 年

Phiên âm:

Quá Đại Linh giang[i]

                             Đặng Văn Sinh

Thử địa tiền triều tằng huyết chiến

Qua mâu ảnh chiếu ảm sầu vân

Chí kim khách đáo Linh Giang thượng

Vãng sự, hồi đầu ức cổ nhân.

Đại Linh giang ,thu nguyệt, Bính Tuất niên

Dịch nghĩa:

Qua sông Gianh

Đất này triều trước đã từng là nơi huyết chiến

Ánh giáo gươm chiếu lên làm tối đám mây buồn

Đến nay khách viếng thăm sông Gianh

Ngoảnh đầu nghĩ đến chuyện cũ, nhớ người xưa.

Sông Gianh, mùa thu, năm Bính Tuất

Dịch thơ:

Qua sông Gianh

Nơi đây huyết chiến ngày xưa

Giáo gươm lóe chớp rơi mưa mây sầu

Sông Gianh khách đến bấy lâu

Người qua chuyện cũ ngoảnh đầu lệ rơi.

Nguyễn Đào Trường

古 城 廣 治

鄧 文 生

廣 治 荒 城 絕 鷓 鴣

風 吹 舊 塚 颭 葦 蘆

誰 知 死 士 魂 猶 在?

“一 將 功 成 萬 骨 枯”.

廣 治,丙 戌 年,仲 秋,初 七  日

Cổ thành Quảng Trị

                       Đặng Văn Sinh

Quảng Trị hoang thành tuyệt giá cô[ii]

Phong xuy cựu trủng chiểm vi lô

Thùy tri tử sĩ hồn do tại?

“Nhất tướng công thành vạn cốt khô”.

Quảng Trị, Bính Tuất niên, trọng thu, sơ thất nhật

Dịch nghĩa:

Thành cổ Quảng Trị

Thành hoang Quảng Trị đã hết loài chim tu hú

(Chỉ có)gió thổi làm lung lay đám lau sậy trên những ngôi mộ cũ

Nào ai biết hồn chiến sĩ trận vong còn ở nơi này?

Một tướng làm nên chiến công phải đổi bằng vạn sinh mạng.

Quảng Trị, ngày mồng 7, tháng 9, năm Bính Tuất

Dịch thơ:

Thành Cổ Quảng Trị

Lau sậy hoang thành lạnh gió xô

Lung lay mộ cũ trận năm xưa

Nào ai tử sỹ vong hồn hận

"Nhất tướng công thành vạn cốt khô".

Nguyễn Đào Trường

香 江 即 事

                            鄧文生

水 上 遊 船 溢 月 琴

香 江 幾 度 日 浮 沉

詩 人 才 女 愁 相 別

一 曲 南 平 淚 滿 襟

                           順 化,丙 戌 年,仲 秋,吉 日

Phiên âm:

Hương giang tức sự

                                   Đặng Văn Sinh

Thủy thượng du thuyền[iii] dật nguyệt cầm

Hương giang kỷ độ nhật phù trầm

Thi nhân, tài nữ sầu tương biệt

Nhất khúc Nam Bình[iv] lệ mãn khâm.

Thuận Hóa, Bính Tuất niên, trọng thu, cát nhật

Dịch nghĩa :

Hương giang tức sự

Trên mặt nước, du thuyền đầy tràn tiếng đàn nguyệt

Đã bao lần mặt trời chìm nổi trên Hương giang

Thi nhân, tài nữ lưu luyến từ biệt nhau

Một khúc hát Nam Bình, nước mắt thấm ướt vạt áo.

Huế, ngày lành, tháng chín, năm Bính Tuất

Dịch thơ:

Hương giang tức sự

Mặt nước thuyền đi tiếng nguyệt tràn

Mây trời chìm nổi bến Hương Giang

Thi nhân tài nữ lưu từ biệt

Khúc hát Nam Bình lệ mãi loang.

Nguyễn Đào Trường

千 澍 陵 感 作

鄧 文 生

殘 陽 留 故 塔

玉 殿 冷 無 燈

世 祖 今 何 在

猶 存 一 石 陵

千 澍 陵,丙 戌 年,仲 秋

Phiên âm:

Thiên Thụ[v] lăng cảm tác

Đặng Văn Sinh

Tàn dương lưu cố tháp

Ngọc điện lãnh vô đăng

Thế Tổ[vi] kim hà tại

Do tồn nhất thạch lăng

Thiên Thụ lăng, Mậu Tuất niên, trọng thu

Dịch nghĩa :

Cảm xúc làm thơ về lăng Gia Long

Nắng chiều còn sót lại trên tháp cổ

Cung điện lạnh lẽo không ánh đèn

Đức Thế Tổ bây giờ ở đâu?

Chỉ còn lại một tòa lăng đá.

Lăng Thiên Thụ, tháng chín, năm Mậu Tuất

Dịch thơ:

Cảm xúc làm thơ trước lăng Gia Long

Tháp cổ vương nắng chiều

Cung điện quạnh cô liêu

Thế Tổ đâu còn mãi

Lăng đá lạnh đìu hiu.

Nguyễn Đào Trường

謙 陵 前 有 感

               鄧 文 生

謙 恭 記 在 石 碑 堂

御 手留 名 一 帝 王

內 亂 京 城 人 餓 死

外 侵 六 省 虜 封 疆

謙 恭 巧 語 欺 天 地

嗣 德 自 誇 惑 四 方

聖 澤 頒 民 何 又 在

回 頭 只 見 幾 災 殃.

        順 化,謙 陵 前, 丙 戌 年,仲 秋

Phiên âm :

Khiêm lăng tiền hữu cảm

“Khiêm cung ký”[vii] tại thạch bi đường

Ngự thủ lưu danh nhất đế vương

Nội loạn, Kinh thành nhân ngạ tử

Ngoại xâm, Lục tỉnh lỗ phong cương

“Khiêm cung” xảo ngữ khi thiên địa

“Tự Đức”[viii] tự khoa hoặc tứ phương

Thánh trạch ban dân hà hựu tại?

Hồi đầu chỉ kiến kỷ tai ương.

Thuận Hóa, Khiêm lăng tiền, Mậu Tuất niên, trung thu

Dịch nghĩa:

Cảm nghĩ trước Khiêm lăng

Bài ký “Khiêm cung” đặt trong nhà bia

Là ngự bút lưu danh bậc đế vương

Nội loạn, tại Kinh thành người chết đói

Vùng Lục tỉnh, giặc ngoại xâm chiếm đóng

“Khiêm cung” là câu nói khéo nhằm dối trời đất

“Tự Đức” là lời khoe để mê hoặc thiên hạ

Ơn vua ban cho dân giờ ở đâu?

Ngoảnh đầu chỉ thấy biết bao nhiêu tai ương.

Huế, trước Khiêm lăng, trung thu, năm Mậu Tuất

Dịch thơ :

Cảm nghĩ trước Khiêm lăng

Khiêm cung nào có khiêm gì?

Đế vương ngự bút để bia muôn đời

Kinh thành loạn,đói chết người

Ngoài kia sáu tỉnh làm mồi ngoại xâm

Lừa dân khéo đặt Khiêm cung

Lời khoe mẽ chẳng thể mong yên bình

Ơn Vua ban thật mong manh

Tai ương chiếu chỉ dân lành lầm than.

 Nguyễn Đào Trường

ĐẶNG VĂN SINH