Hoa lòng
Trong căn
phòng hẹp trên lầu một, hằng ngày là lớp học cho khóa sinh trường
Huấn Luyện Giảng Sư do HT Huyền Vi đảm trách, hôm ấy Phật tử tổ chức
cài hoa nhân mùa Vu Lan.
Văn nghệ vườn cũng do Phật tử trình diễn, khán thính giả toàn là tín đồ
chùa Phật Quang và tăng sinh nội trú; tôi lẫn khuất đám đông về phòng
nằm đọc sách, vì không thích huyên náo, vả lại, cứ mỗi độ Vu Lan về, gợi
lại trong tôi niềm ray rức nội tại như dằn vật lẫn nhau !
Lần đầu tiên tôi dự lễ Vu Lan tại chùa Vạn Thọ, Tân Định, các em Gia
Đình Phật Tử do chị An hướng dẫn, thật cảm động khi từng bàn tay bé
bỏng, hồn nhiên, dâng quà lên cho cha mẹ, chúc thọ mẹ cha. Với bài hát
Bông Hồng Cài Áo, bằng giọng non nớt thiếu điêu luyện đệm theo động tác
dâng hoa; từng khay hoa lần lượt đi vòng những người tham dự; đến trước
tôi, em thiếu nữ chắp tay nghiêng đầu hỏi:
- Bạch thầy, chọn hoa nào ạ ?
Tôi lưỡng lự phân vân mặc dù cũng đã chuẩn bị cho mình một câu trả lời,
buổi lễ thật cảm động nen tôi hơi bối rối, - mình phải chọn hoa nào ư ?
Màu nào cũng là hoa hồng cả, thế nhưng cha mẹ còn, không thể nhận màu
trắng tang tóc! Màu hồng? không, vì đời tôi đã thiếu tình thương từ tấm
bé. Khi lọt lòng mẹ, tôi phải sống với bà con nội ngoại. Trong số anh
em, tuy tôi con trưởng, nhưng không được một tình thương như bao đứa con
ruột cần có; sau ngày đình chiến, tôi được trả lại gia đình để đi học. Ở
quê ngoại, ruộng đồng xứ Huế cằn cỏi, nghèo nàn thê lương đến độ con
trâu cũng lòi xương mông xương sườn, con người má hóp da nhăn, trẻ con
làm sao lớn khỏe được khi khoai lang, khoai mì khô là món ăm hằng bửa !
Ba tôi là giám đốc ngân hàng nông thôn ở một quận lỵ đèo heo hút gió dọc
quốc lộ duyên hải song song dãy trường sơn, gia đình theo nề nếp phong
kiến lạc hậu, mẹ tôi ảnh hưởng một phong cách cư xử cay nghiệt, độc tài
đối với mọi người trong gia môn, ba tôi tuy nghiêm khắc nhưng nhu nhược
trước mãnh hổ của mẹ tôi, hầu như ngoài bổn phận làm ra tiền, ba tôi
không có quyền gì trong gia đình, quyết định chỗ ở, xin di chuyển công
tác, đến việc nuôi con gà con heo, dời bàn đổi ghế, dọn bàn thờ đều do
mẹ tôi chỉ định; bà con nội ngoại rất sợ mẹ tôi, họ thường bảo – tôi và
mẹ tôi xung khắc tuổi, tôi chả tin lắm, nhưng mỗi lần về sống chung là
đủ chuyện xẩy ra. Phần lớn mọi đổ bể hằn hộc trong gia đình đều trút lên
đầu tôi, tôi thường bị văng miễng khi ba mẹ tôi bất hòa, bị đòn lây khi
em tôi làm quấy. Cái đánh đập dành cho tôi cũng là lối hình phạt quân
sự. Năm lên bảy tuổi, tôi giữ đứa em gái một hai tuổi bị té, ba tôi sút
một cú phạt đền, rất may, tôi chỉ văng độ vài thước mà không bị trúng
vào trụ golf nào. Mỗi lần ăn đòn, mẹ tôi bắt nằm im, gần đủ 100 roi qui
định mà la khóc hoặc nhúc nhích xuýt xoa là bỏ, đánh lại từ đầu. Trên
đầu, vai, lưng tôi vẫn còn vết roi nứt da từ tấm bé, những bó roi mây
luôn để sẳn trong nhà như những dụng cụ tra tấn vẫn ám ảnh trong tôi.
Bao đêm trái gió trở trời làm đau nhức vết thương bởi những trận đòn chí
tử, tôi chỉ biết rên khẻ, hai hàng nước mắt thấm khóe giữa canh khuya
trên chiếc chỏng tre ở nhà bếp, thèm được bàn tay ai đó vuốt ve an ủi.
Tôi tủi thân nhìn những đứa bé cùng lứa nhà kế bên được cha mẹ âu yếm.
Các buổi học ít khi được liên tục, vì phải giữ em hoặc đi chợ. Đến
trường, tôi nhặt từng mãnh giấy trắng học trò hoang phí để đóng thành
tập chép bài, mượn sách của bạn về tự học vì không có tiền mua. Thức
thật khuya để cố gắng học cho kịp bạn hoặc viết lại những bài mà những
buồi không được đến trường. Thỉnh thoảng tôi bị phạt đứng trên bảng đen
hoặc quì gối vì không thuộc bài, thầy đâu hiểu vì tôi không có thì giờ
để học. Ngay cả cái ăn tôi cũng không đủ no, một hôm tôi thèm cái bánh
tráng nướng phồng hấp dẫn, có thêm cục mắm ruốt, món ăn phổ biến của
người dân Phan Rí, 50 xu một cái chả đáng là bao nhưng không bao giờ tôi
có tiền trong túi, đánh liều, tôi mua chịu, mấy hôm sau, người bán bánh
đòi tiền mẹ tôi, thế là một trận đòn thừa chết thiếu sống, cộng thêm một
ngày bỏ đói để bù lại cái bánh tráng và cục mắm ruốt ấy...
Bao nhiêu cái khắc khe đã un đúc tôi trở thành con người cứng rắng, khô
khan. Nhiều lần thoát li gia đình, tôi về lại nội, ngoại ở Hội An và Huế
rồi cũng bị đưa trở lại.
Tuổi trẻ không thể sống thiếu tình người trong một không khí cô đặc,
nặng nề luôn bị đe dọa đánh đập hành hạ. Khi gia đình đổi vào Phan
Thiết, tôi đi qua chiếc cầu sắt, nhìn xuống giòng nước xanh chảy ra
biển, tôi thèm được gieo mình xuống để thoát khỏi nổi u ám đau buồn, tôi
viết thơ tuyệt mệnh để lại gia đình bên cạnh bình sữa tôi vùa khuấy cho
em lúc khuya, ra đến cầu sắt lúc 5 giờ sáng, nhìn giòng nước mang bóng
đen hiu hằc từ các ánh đèn xa xa bên kia sân ga tàu lửa, tôi bổng chạnh
lòng nhớ lại bầy em, nhớ người cha nghiêm khắc, nhớ người mẹ cay nghiệt,
độc ác, tôi qua lại mấy lượt trên cầu, cuối cùng đi thẳng về sân ga,
chui qua hàng rào để vào toa xe, trốn trong cầu tiêu mãi đến khi xe
chuyển bánh, tôi chả biết xe về đâu, miễn là đi khỏi cái gia đình khủng
khiếp ấy. Suốt thời gian tàu vào đến Sái gòn, tôi nhịn đói, nhịn khát,
nhưng trong lòng trải rộng niềm phấn khởi nơi chân trời mới.
Tôi phấn đấu lắm mới học kịp bạn bè khi tuổi quá quy định. Rồi nhân
duyên đến, tôi yêu màu áo giải thoát. Thật sung sướng khi mặc vào người,
cái áo nhật bình bạc màu, chừa chóp tóc giữa đầu; cuộc sống hoàn toàn
mới lạ, thanh thoát nhẹ nhàng, bấy giờ chung quanh tôi những người ăn
nói rất hiền dịu, từ tốn, tôi không còn thấy tầm nhìn soi mói, đe dọa –
cuộc sống như là bình đẳng. Ngày tháng như thé lớn dần theo sự trưởng
thành lòng nhân huân tập từ đạo giáo.
Tôi trải qua mấy mươi mùa Vu Lan, chứng kiến nhiều lần hoa nở trên áo,
cũng bao lần tôi xao xuyến u buồn nhớ về quá khứ…
Những đám đông, hội hè giải trí đều xa lạ đối với tôi. Do vậy, tôi rút
khỏi lễ cài hoa tại Phật Quang năm xưa, bé Thanh, cô gái 18 tuổi, đã
mang đến tận phòng cài lên áo tôi cánh hoa trắng mà không hề hỏi sự lựa
chọn của tôi. Vâng, bé Thanh đã nhường cánh hoa của cô ta, một cánh hoa
u buồn mất mẹ, không phải trút nổi u buồn cho tôi, nhưng Thanh muốn chia
xẻ niềm vui Vu Lan với tôi. Tôi cảm xúc im lặng, mắt ngó xuống – vẫn là
cánh hoa mọi năm – 23 năm trước lễ Vu Lan của Gia Đình Phật Tử chùa Vạn
Thọ – tôi ấp úng trả lời câu hỏi nghiêm túc của thiếu nữ cài hoa:
- Cho thầy cả 2 màu trắng đỏ!
Hai cánh hoa cài lên ngực áo Nhật Bình giữa sự kinh ngạc của mọi người –
bàn tay người thiếu nữ ngần ngại ngở như nghe nhầm tôi nói – rồi 2 cánh
hoa vẫn nở trong tôi.
Mọi người cười ầm cả lên như điều kỳ lạ; tôi cúi xuống nhìn màu hoa
trắng đỏ – màu trắng trong hay màu tang tóc hồn tôi dành cho gia đình.
Màu đỏ thắm tình hiếu tử hay vết thương còn đó của đời mình…
Thanh rút lui từ lúc nào, tôi vẫn tần ngần ngắm nhìn cánh hoa trắng đang
ngự trị trong tôi. Trên phòng – buổi lễ vẫn huyên náo, càng vùi sâu hồn
cô lữ trong không gian u tịch riêng lẽ.
Vâng, tôi xin chọn tất cả, bởi vì máu thịt nầy, thân thể nầy, bàn tay
này vẫn do cha mẹ sinh ra !
Vu Lan 1972
MINH MẪN
|
Vu Lan Nhớ Cha
Thích Nguyên Siêu
Tự thuở nằm
nôi Cha đâu xa vắng
Ở quanh con như giọt nắng hiên nhà
Ngó trước trông sau vườn rau mướp đắng
Giàn cà non vừa trổ nụ hương hoa
Ngọn gió mùa đông phủ tràn khắp lối
Lạnh thân con Cha đắp tấm chăn êm
Liếp cửa buồng ngăn ấm lòng chất ngất
Lời ru hời nghe ngọt tận trong con
Vu Lan về con nhớ Cha nhiều lắm
Nhớ thủa sinh tiền đều đặn nén hương
Niệm Phật thắp nhang qua làn khói quyện
Bằng tâm thành Cha kính lễ mười phương
Và như thế dòng đời trôi chảy mãi
Cho đến khi tan vỡ cuộc vô thường
Đường Cha đi ngàn vạn dặm sầu thương
Con ở lại sống đời tương dưa muối
Con học nơi Cha sức người cặm cụi
Bằng đôi tay xây dựng những yêu thương
Từng bước đi trong kiếp sống tha hương
Tưởng nhớ lại đoạn đường thời gian khổ
Vu Lan về lá vàng rơi lỗ đổ
Như giọt mưa thấm mộ quê hương Cha
Lời ru xưa vang động bóng chiều tà
Con lạy Phật Cha ơi ! Về Tịnh Độ
Giấc mộng đời thế gian nhiều giông tố
Bóng Cha già thăm thẳm chốn u linh
Đêm nay đây con khẽ tụng thời kinh
Cầu nguyện khắp nhân sinh nhiều an lạc
Cha ơi ! Cha bóng Cha như cánh hạc
Bay trên cao mãi mãi ở trên cao
Là cội tùng là vách đá trăng sao
Là bầu trời rộng rạt rào vô tận
|