Thư đến GS Hoàng Tụy:
Không thể im lặng được, thưa thầy!
Thưa thầy, xin
cho phép con được xưng hô với Giáo sư như một người học trò xưng hô
với thầy giáo của mình. Có thể cách xưng hô trên chưa thể hiện hết
được mức độ tôn kính mà bao thế hệ chúng con dành cho thầy. Nếu có
điều gì chưa được hài lòng mong thầy lượng thứ.
Thưa thầy, có lẽ những ngày này, thầy đang rất phiền muộn vì đang có
những vụ việc xảy ra liên tiếp ngoài ý muốn của thầy. Trong đó, bài
viết về giáo dục của thầy đăng trên trang mạng
Tia sáng đã khiến cho
trang mạng này bị đình bản, bị xóa cả tên miền như phỏng đoán của thầy
trong lá thư gửi đến bạn bè cách đây vài hôm. Đúng là chuyện đáng buồn
thật! Bởi một tờ báo đầy uy tín như Tia sáng đã… vụt tắt và không ít
bạn bè của thầy bị liên lụy.
Nhưng thưa thầy, sẽ thật đáng buồn hơn, thậm chí là rất đau buồn nếu
những trí thức đáng kính, đầy uy tín, tài năng như thầy lại chấp nhận
“im lặng đáng sợ” trong thời gian tới. Chúng con thấu hiểu những khó
khăn và ưu tư của thầy khi quyết định “im lặng đáng sợ”. Nhưng sứ mạng
của một nhà giáo là không thể im lặng, và càng không thể im lặng trước
những nguy cơ đe dọa đến sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Nếu những
người như thầy không lên tiếng thì sứ mạng này sẽ thuộc về ai? Những
ai có đủ tâm, đủ tầm để lên tiếng? Và đến khi nào thì họ sẽ lên tiếng?
Chúng con đã từng sáng ra rất nhiều, những người làm công tác giáo dục
nước nhà có lẽ cũng sáng ra ít nhiều từ những ý kiến mạnh mẽ đầy sức
thuyết phục của thầy về giáo dục của nước nhà. Còn nhớ năm 2005, khi
thầy cùng 23 nhà giáo khác “dâng sớ” yêu cầu Chính phủ cải cách và
hiện đại hóa giáo dục, sự kiện này đã được “mọi người đồng thuận hưởng
ứng” (theo cách dùng từ của Báo
Tuổi trẻ lúc bấy giờ). Từ đó, diễn đàn “Chấn hưng giáo dục
– mệnh lệnh từ cuộc sống” của báo
Tuổi trẻ ra đời, đến nay
nó vẫn còn là một phần chính trong mục giáo dục của tờ báo này để đóng
góp ý kiến, ý tưởng cho giáo dục. Dù kết quả có thể chưa được như ý
của thầy và các nhà giáo đã “dâng sớ”, nhưng chắc chắn nó đã giúp cho
giáo dục Việt Nam kiềm chế mức độ chệch hướng, đồng thời giúp cho
những người làm công tác giáo dục chịu khó nhìn trước ngó sau hơn khi
thực hiện các quyết định của mình.
Sau đó một thời gian, ông Nguyễn Thiện Nhân được cử làm Bộ trưởng Bộ
Giáo dục, lúc đó dường như ông thể hiện quyết tâm làm một Bộ trưởng
Giáo dục thật sự. Ngày 02/7/2006, Bộ trưởng gửi thư đến báo
Tuổi trẻ để cam kết với
bạn đọc rằng, “10 năm tới, giáo dục Việt Nam sẽ khác”. Giờ đây đã hơn
3 năm trôi qua, thầy và những người quan tâm đến giáo dục Việt Nam đã
cảm thấy sốt ruột, bởi con thuyền giáo dục nước nhà vẫn cứ như đang
tròng trành long đong giữa biển khơi mà chưa thể tìm được hướng đến
bến đỗ! Bài viết “Giáo dục, xin cho tôi hỏi thẳng” thể hiện sự suốt
ruột đó chăng?
Thưa thầy, bức tranh giáo dục Việt Nam có gam màu sáng hay tối không
hẳn là điều gì đó quá bí mật trong suy nghĩ đối với đại đa số người
Việt Nam hôm nay. Tuy nhiên chúng ta cần những người vén bức màn đang
che phủ bức tranh đó để dân tộc chúng ta có dịp nhìn thẳng vào sự thật
chứ không chỉ là sự mường tượng chung chung. Bức tranh đó cần được đưa
ra ánh sáng để những ai vô cảm hay cố tình dùng giáo dục như một
phương tiện cho những mục đích cá nhân phải ít nhiều chùn bước, những
ai còn cố bám víu vào hào quang giả tạo của nền giáo dục hiện nay phải
tỉnh ngộ.
Những người lãnh nhận sứ mạng phản biện và đổi mới sự nghiệp giáo dục
hiện nay của đất nước buộc phải đối đầu với những khó khăn muộn phiền,
thậm chí nguy hiểm. Nhưng nếu không phải là những người như thầy,
không phải là bây giờ, thì ai và khi nào chúng ta đưa ra những thông
điệp đổi mới cho giáo dục? Thế hệ chúng con hôm nay có lẽ vẫn còn cần
sự chia sẻ và gánh vác gánh nặng này của các thầy thêm một thời gian
nữa, dù biết rằng đáng lý ra ở cái tuổi “xưa nay hiếm” thầy đã có thể
vui vẻ hưởng tuổi già.
Một “Tia sáng” bị dập tắt bởi không được phép sáng hay không có điều
kiện để sáng đã là điều đáng suy nghĩ. Nhưng nếu hàng triệu “tia sáng”
trong mỗi trái tim con người Việt Nam chúng ta “tự nguyện tắt” thì đó
là dấu chấm hết cho một dân tộc, thưa thầy!
Hoài Nam
----------------------
Tham khảo:
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=46993&ChannelID=13
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=147944&ChannelID=13