Avatar - một thoáng suy tư
-
PSN - 9.1.2010 |
Huyền Lam
Phim Avatar - siêu phẩm của nền kỹ nghệ điện ảnh Hollywood là bộ phim
khoa học giả tưởng nhưng chứa đựng nhiều tính giáo dục nhân văn. Trong
mấy tuần qua, Avatar làm nóng giới thưởng ngoạn trên toàn thế giới với
doanh thu trên 1 tỷ USD. Kỹ xảo dựng hình siêu đẳng phối hợp cùng công
nghệ không gian 3 chiều (3D), Avatar cuốn hút người xem từ giây phút
đầu tiên cho đến phút cuối cùng dài gần 3 tiếng. Phim nói về loài
người tìm đến hành tinh xinh đẹp Pandora bằng tàu vũ trụ (spaceship)
để khai thác tài nguyên. Với lòng tham không đáy của tập đoàn tư bản,
loài người đã phá hoại thiên nhiên, đẩy thổ dân ra khỏi vùng sinh sống
của họ. Thổ dân với sự trợ giúp của vài nhân viên trong tập đoàn khai
thác đã phản kháng lại. Dù hy sinh khá nhiều, nhưng cuối cùng thổ dân
Pandora đã thắng được tập đoàn tư bản và gởi họ về lại trái đất.
Phim cũng làm những ai quen thuộc lịch sử người da đỏ tại châu Mỹ,
liên tưởng đến hình ảnh đau thương cách đây vài trăm năm. Thay vi đi
tàu vũ trụ đến hành tinh Pandora, ngày ấy người Âu châu đi bằng thuyền
buồm đến vùng đất mới Mỹ Châu. Lúc đầu người da đỏ đã giúp đỡ người
Châu Âu rất nhiều để cùng sống chung môi trường thiên nhiên tuyệt vời,
nhưng cuối cùng do lòng tham xui khiến, người Âu Châu đã chiếm hết
vùng đất tươi tốt của da đỏ và đẩy họ đến gần bờ tuyệt chủng. Người da
đỏ tuy có phản kháng mãnh liệt nhưng cuối cùng thất bại trước vũ khí
tối tân của người Âu Châu. Thay vì kết thúc như phim Avatar, đơn vị
phản kháng cuối cùng của người da đỏ vào năm 1877 bị tập kích tại cánh
rừng hoang giữa thời tiết lạnh khắc nghiệt. Sớm mai vị tù trường nhìn
trẻ em người già chết cóng la liệt bên bìa rừng bang Montana, cầm lòng
không đặng ông ta đã nghẹn ngào đầu hàng... với câu nói bất hủ "I will
fight no more, forever!" (mãi mãi giã từ chiến trận!).
Trở lại thế giới hiện thực ngày nay, trong bối cảnh loài người đang ra
sức khai thác tài nguyên thiên nhiên đến mức khánh tận, phim Avatar
phần nào đánh động tâm thức con người cần yêu qúy bảo vệ môi trường
sống. Đứng trên diện rộng, các nước giàu văn minh (G8) đã đưa ra các
chính sách bảo vệ môi trường, giảm thiểu khí thải carbon. Tuy nhiên
đây chỉ là giải pháp lấp chỗ này, hở chỗ kia. Muốn bảo vệ môi trường,
trước hết các nước giàu trong khối G8 cần phải điều chỉnh cách sinh
sống phung phí của mình, nhất là tại Hoa Kỳ, một quốc gia chỉ chiếm
1/20 dân số thế giới nhưng tiêu thụ năng lượng lẫn vật chất hết 1/4
thế giới! Nếu quốc gia nào cũng có mức sống như Hoa Kỳ, trái đất chắc
chắn sẽ phá sản. Bên cạnh đó, khối G8 đã đẩy ngành sản xuất vật dụng
qua các nước nghèo thiếu trang thiết bị xử lý chất thải nên môi trường
càng nguy hại thêm. Giảm thiểu cách sinh sống phung phí là điều khó
làm đối với G8. Đã quen cách sống Mỹ: mua nhiều, xài không lâu đã bỏ,
đụng đâu xài đồ liệng liền đó (disposable), thật khó để điều chỉnh!
Vấn nạn ô nhiểm, hiệu ứng nhà kiếng (green house effect) làm ấm điạ
cầu là điều tất yếu!
Nhìn về Việt Nam, đất ít người đông, tai nạn môi trường trong vài năm
qua kinh thiên động địa. Nhiều dòng sông to lớn đầy sự sống thưở nào,
nay không một sinh linh. Nhà máy, cơ xưởng mọc ra như nấm để chế tạo
sản phẩm cho khối G8 nhưng chất thải đổ xuống sông hồ hoặc thả vào
không khí hầu như không qua khâu xử lý. Lực lượng kiểm tra bảo vệ môi
trường thì cũng giống như hầu hết quan quyền điạ phương, chỉ cần bao
xanh bì đỏ là nhắm mắt làm ngơ! Về tài nguyên thiên nhiên cũng thế,
những khu rừng nguyên sinh nhiệt đới ngày càng thu hẹp và vẫn tiếp tục
bị đốn ngã. Thú vật qúy hiểm nằm trong sách đỏ vẫn bị săn lùng cho lên
bàn nhậu làm món ngon bồi bổ cho qúy đại gia đến bờ tuyệt chủng.
Bên cạnh đó dự án khai thác Bauxite Lâm Đồng có nguy cơ đe doạ môi
trường sống của hàng triệu đồng bào tại cao nguyên lẫn khu vực hạ lưu.
Hiện tượng nhiễm mặn, ngập hoá vùng đồng bằng Cửu Long do nước biển
dâng đang từ từ nuốt gọn vựa lúa miền đông. Việt Nam đang đứng trước
những vấn nạn môi trường nghiêm trọng có nguy cơ làm đảo lộn đời sống
người dân.
Phim Avatar ẩn chứa lời nhắn nhủ loài người phải biết trân qúy môi
trường sống. Hy vọng phim Avatar sẽ phần nào đánh thức chính quyền
Việt Nam đặt việc bảo vệ môi trường lên hàng đầu cùng các nổ lực cấp
thiết trước khi quá trễ, nếu không muốn nói đã trễ! Mong rằng hình ảnh
trẻ em được nô đùa vô tư tắm trong dòng sông sạch mãi mãi còn đó, chứ
không phải là một giấc mơ, một quá khứ!
Huyền Lam
http://HuyenLamBlog.Blogspot.com
