Vegan - chế độ sống lành mạnh

• PSN - 8.1.2011 | Đỗ Trúc Thanh

1. “Vegan” là gì?

Từ “Vegan” được sáng tạo bởi ông Donald Watson (sáng lập viên của The Vegan Society) vào năm 1944, là sự kết hợp của yếu tố đầu và cuối của từ “VEGetariAN” trong tiếng Anh, với mục đích nhấn mạnh vào sự quyết tâm trong phương thức tiêu thụ hợp lí và giàu tình thương nhất.

Trong khi từ “Vegetarian” được dùng để chỉ phương thức tiêu thụ thực phẩm chay, thì “Vegan” đi xa hơn nữa, được dùng để đề cập đến mọi hình thức sinh hoạt không sử dụng bất kì sản phẩm nào bắt nguồn từ cơ thể động vật và từ sự bóc lột động vật.

Thông thường chúng ta có thể dịch từ “Vegetarian” trong tiếng Anh thành “ăn chay” trong tiếng Việt. Còn khái niệm “Vegan” bao trùm cả “ăn chay” và những phương thức sinh hoạt khác, nên chúng ta có thể giữ nguyên để sử dụng nó bình thường trong văn phong tiếng Việt.

2. Những lợi ích của phương thức sống Vegan

Phương thức sống Vegan thừa hưởng mọi lợi ích từ phương thức ăn chay Strict Vegetarian, cộng thêm những lợi ích dưới đây:

• Vegan và môi trường

Phương thức sống Vegan nhấn mạnh vào sự tôn trọng động vật nói riêng và mọi loài nói chung, điều đó đồng nghĩa với việc tôn trọng sự sống trên Trái Đất. Phong cách sống Vegan là một lựa chọn rất có lợi cho môi trường.

• Vegan và sức khỏe chúng ta

Cách tiêu thụ thực phẩm theo phong cách Vegan chính là “Strict Vegetarian“. Ngoài những lợi ích thiết thực mà chúng ta có được khi ăn chay, phương thức sống Vegan còn nhắc nhở chúng ta tiêu thụ mọi thứ một cách có chọn lọc và tôn trọng muôn loài, giúp chúng ta đảm bảo được cuộc sống hạnh phúc, vui vẻ, thảnh thơi, sung túc hơn, nhờ đó sức khỏe chúng ta sẽ được viên mãn hơn.

• Vegan và giáo dục
  Phương thức sống Vegan dạy chúng ta phát triển tình thương, lòng cảm thông với người khác và cả với các loài động vật. Đó sẽ là nền tảng vững chắc cho mọi hình thức giáo dục hướng con người ta đến cái chân thiện, cái toàn mĩ.
   

3. Các nguyên tắc chính của phương thức Vegan

• Là Vegan nghĩa là từ bỏ các sự kì thị loài. Người sống theo chế độ Vegan là người thấy sự khác biệt nhưng không gây ra sự phân biệt trong đối đãi với mọi loài động vật biết sợ, biết đau. Chúng ta không ăn thịt người, vậy không nên ăn thịt các loài động vật khác. Chúng ta phản đối sự bóc lột sức lao động của con người, vậy cũng cần chấm dứt sự bóc lột sức lực của các loài động vật.
   
• Là Vegan nghĩa là bình đẳng, không tranh giành ưu thế với kẻ khác vì quyền lợi của bản thân. Không kì thị loài nghĩa là cũng không kì thị chủng tộc, không kì thị giàu nghèo, không kì thị xuất xứ và không kì thị giới tính. Là Vegan không phải là đứng về phía một loài để chống lại loài khác (ví dụ như chống lại con người để bảo vệ động vật), mà cần thiết lập sự đối đãi bình đẳng, tùy theo nhu cầu tự nhiên của mỗi loài.
   

4. Trở thành Vegan như thế nào?

Để trở thành một người sống theo phương thức Vegan, về cơ bản chúng ta có 4 tiêu chí:

• Ăn chay (Strict Vegetarian): không tiêu thụ bất kì thực phẩm nào từ các loài động vật (gia súc, gia cầm, động vật hoang dã), bao gồm thịt, da, mỡ, trứng, sữa và cả mật ong. Chuyển từ chế độ ăn nhiều thịt cá sang chế độ ăn chay hoàn toàn có thể rất khó khăn đối với nhiều người. Vì thế các bạn có thể bắt đầu bằng cách xác định ăn chay 1 ngày, 2 ngày mỗi tháng, sau đó giảm xuống 1 đến 2 ngày mỗi tuần, rồi chuyển thành chế độ chỉ ăn thịt/cá 1 hay 2 ngày mỗi tuần, 1 hay 2 ngày mỗi tháng… Và cứ thế, các bạn đã sẵn sàng để triệt tiêu hoàn toàn thịt/cá trong khẩu phần của mình.
   
• Không sử dụng các sản phẩm được thử trên động vật: nhiều loại sản phẩm được thử trên động vật trước khi được phân phối cho con người, như dầu gội, sữa tắm, xà phòng, kem đánh răng, kem chống nắng, nước hoa… Chúng ta cần nhận biết để không dùng các loại sản phẩm này.
   
• Sử dụng trang phục, trang sức và các vật dụng không có nguồn gốc động vật: không sử dụng khăn, găng tay, thắt lưng, ví tiền, giày dép,  quần áo… làm bằng lụa, lông thú, da thú và len từ động vật.
   
• Không hưởng ứng những loại hình giải trí có tính chất hãm hại hoặc bóc lột động vật: tẩy chay các trung tâm giải trí bằng động vật cùng những màn xiếc thú, trò đấu bò tót, đua ngựa, chọi gà, v.v…
   

* Áp dụng cách sống Vegan có thể không đơn giản với đa số chúng ta trong thời gian đầu, đặc biệt là khi đứng giữa quyết định chọn hay không chọn cách sống này. Nhưng với sự đoàn kết và ý thức phát triển tình thương của chúng ta, sự lựa chọn lí tưởng này chắc chắn không phải một điều quá khó. Ở những bài viết sau, T sẽ chia sẻ thêm với các bạn nhiều chi tiết khác về phương pháp, tầm quan trọng, lợi ích cũng như sự thú vị của chế độ sống này.

Nguồn: http://dotructhanh.songanlanh.net/2010/07/24/vegan-che-do-song-lanh-manh/