.

PSN
BỘ MỚI 2008
HỘP THƯ

                            TRANG CHÍNH

" Không có tự do Sáng Tác, thì Văn Nghệ Sĩ sẽ bị biến thành Thợ Viết, Thợ Vẽ, ... cho một ông chủ nào đó mà thôi ! " (LN)

bút
việt
hồn
quê

 


 

 

  Xem toàn Thư mục Phan Quân


Cảo thơm lần giở trước đèn:


Bắc kinh, một thuở hôn mê (4)

 

Một buổi sáng, sau giờ thể dục cộng đồng, thầy chủ nhiệm gọi Lỗ Lộc lên bục cao ở sân bóng. Đại Vệ hồi hộp và thương tình nhìn cô bạn gái đứng ủ rũ, cúi mặt không dám ngng đầu. Đại Vệ nhìn cái gáy mượt mà dễ thương, tương phản với chiếc áo đỏ của Lỗ Lộc. Hai đứa chưa có dịp nào nói chuyện với nhau từ khi công an kêu lên làm việc.

Thầy chủ nhiệm bảo cô gái lột nón ra, rồi nói với đám đông:

- Các trò hãy nhìn xem. Một học trò trung học mà đã thoa móng tay và tô son. Thật là xấu hổ.

Sau đó thầy quẹt ngón tay lên má Lỗ Lộc, rồi lột kiếng ra nhìn cho k tìm xem có màu đỏ hay không. Chẳng thấy gì, thầy lấy ngón tay chà lên môi của Lỗ Lộc, và lần này bắt gặp màu đỏ trên ngón tay.

- Môi son? Dấu hiệu của thái độ "tự do kiểu tư bản". Mới bây lớn mà đã son phấn rồi thì làm sao mà vào trường lớp cách mạng cho được? Còn những lượn tóc quăn này nữa! Trông chẳng khác nào mấy con chó cảnh của đế quốc Mỹ!

Đại Vệ muốn độn thổ vì ngượng và thương xót cho cô bạn gái. Nó không bao giờ tưởng tượng được là nó đã làm cho Lỗ Lộc gặp nhiều khó khăn đến như vậy. Hàng ngàn học sinh la ó trêu ngươi và sỉ nhục Lỗ Lộc. Niềm tự ái của thằng con trai giày vò lương tâm nó khá nhiều.

Như vậy là năm mười sáu tuổi, Đại Vệ bỏ ngang chuyện học hành đi xuống phía Nam, đến thành phố duyên hải Quảng Châu, nơi mà kinh tế thị trường của Trung Quốc mới bắt đầu cất cánh. Nó muốn thay đổi không khí, tìm sự thoải mái cho tâm hồn và cũng muốn kiếm ít tiền. Nó mua bán linh tinh, tạp chí khiêu dâm, bật lửa khắc hình đầm ở truồng, bài lá có hình tục tiểu sau lưng, đồ lậu qua biên giới Hương Cảng,... Sau khi để dành được kha khá, nó trở về Bắc Kinh, mang hàng hóa mua giá rẻ để bán lại giá cao ở chợ đen. Chỉ trong vòng sáu tháng, nó cao lên ba tấc. Có vóc dáng như người lớn và thường có điếu thuốc thơm, đầu lọc ngậm ở môi cho ra vẻ.

Kỳ trở lại Bắc Kinh lần thứ hai, nó gặp vợ chồng Đại Đông Sinh - người anh họ, con của bác nó - đến nhà ở tạm. Số là, vợ của Đông Sinh có thai đứa con thứ nhì, bị bể kế hoạch, vi phạm chánh sách một con của nhà nước. Sợ bị tổ kế hoạch hóa gia đình cơ sở trừng phạt, hai vợ chồng gởi đứa con gái hai tuổi cho hàng xóm, lên Bắc Kinh hy vọng tìm được nhà bảo sanh tư để đỡ đẻ. 

Qua câu chuyện trao đổi với Đại Vệ, bà vợ Đông Sinh biết được người Tàu có khả năng đi chui qua Hương Cảng để đẻ xong trở về Trung Quốc. Bà thấy được một lối thoát cho đứa con sắp ra đời, nhưng không biết có phương tiện để đi hay không. Theo tính toán thì vào khoảng giữa tháng tới bà sẽ đập bầu rồi.

Quê của Đông Sinh được tiếng là vùng kế hoạch gia đình gương mẫu nên rất triệt để với chương trình một con. Nếu có một người phụ nữ nào bụng mang dạ chửa đứa con thứ nhì thì Tổ Kế Hoạch bắt phải phá thai. Vợ của Đông Sinh phải tìm cách che đậy cái bụng ngày một tròn lên như trái banh bóng đá. Trước khi ra khỏi nhà, bà phải bao bọc cái bụng sao cho người ngoài không biết là bà đang mang thai. Tháng trước đây, đang đi ngoài đường bỗng bà nôn mửa. Sợ rằng sẽ có người báo cáo nên hai vợ chồng quyết định phải di tản.

Hai ông bà không dám lên xe lửa ở ga địa phương, vì Tổ Kế Hoạch thường có người đi kiểm soát để tóm lấy những bà có chửa ngoài quy định. Rủi cho ai bị bắt trong tình trạng không hợp lệ thì sẽ bị lôi về trạm xá của Tổ Kế Hoạch để phá thai tức thì và tại chỗ. Dường như, ở trạm xá mỗi ngày có vài ba thùng đựng bào thai chết.

Thế nhưng, mẹ của Đại Vệ rất tiếc cho hai vợ chồng vì công an Bắc Kinh cũng sẽ bắt nếu người mang thai đứa con thứ nhì mà không có phép. Bà vợ của Đông Sinh bối rối ra mặt vì không biết phải làm sao, bây giờ trở về cũng không được. Nhà cửa chắc đã bị lục soát tan tành, khi Tổ Kế Hoạch biết được họ đã trốn đi đẻ. Hơn nữa, bà vợ tin tưởng rằng kỳ này sẽ sanh trai, nên phải giữ bào thai bằng mọi giá.

Giá như họ có giữ được đứa con thứ nhì đi nữa thì Tổ Kế Hoạch cũng sẽ phạt rất nặng. Tổ này rất dã man, nếu không nộp phạt thì sẽ bị đánh đập tàn nhẫn. Nghe đồn công an thành phố lớn ít thô bạo hơn nên hai vợ chồng mới lên Bắc Kinh. Dân quân địa phương hung hăng hơn nhiều. Ở những làng bên cạnh, trẻ sanh ngoài kế hoạch thậm chí còn bị bóp cổ chết nữa! Nhiều gia đình còn đào hầm dưới đất để cho các bà sanh nở lậu.

*  *  *

Với chánh sách "mèo trắng, mèo đen" của Đặng Tiểu Bình, người dân Trung Quốc có phần nào dễ thở hơn trước kia. Nhờ được ưu đãi, vì có bà con ở nước ngoài, Đại Vệ được đăng ký vào khoa sinh vật học tại đại học miền Nam của thành phố Quảng Châu.

Lúc bấy giờ, Đại Vệ ý thức được rằng có thể tạo được thành tích với tư cách chuyên viên khoa học, chớ không còn bị đời hất hủi như là con của một người hữu khuynh đã quá cố. Quá ra, đời đã ngược đãi ba nó và chuyện nó bị công an bắt bớ hạch hỏi lúc mười lăm tuổi đã nâng cao thanh thế của nó, so với bạn bè trang lứa. Lần đầu tiên trong đời, nó cảm thấy cái chân giá trị của chính mình.

Nó thuộc thế hệ của những bộ não rỗng không, sau một thời gian dài sống dưới chế độ cộng sản của Mao Trạch Đông. Một thế hệ khát khao hiểu biết. Ngày nay, Trung Quốc đã mở cửa đón làn gió phương Tây, nên từng mảnh nhỏ thông tin lọt vào. Trung Quốc vừa thoát khỏi thảm họa "Cách Mạng Văn Hóa", nên chi những người trẻ rất háo hức để đưa đất nước tiến lên. Họ rất ham thích đọc sách phương Tây để tìm lấy những ý kiến mới mẽ. Họ đọc Hemingway, Van Gogh, Freud, đọc "Đỏ và Đen", "Ngư Ông và Biển Cả", "Trăm Năm Cô Đơn",...

Sau khi đọc Freud xong, Đại Vệ hiểu ra tại sao nó ghét ba nó quá chừng. Trong vô thức, nó coi ba nó như là kẻ thù, một kẻ đàn áp. Nếu như ba nó còn sống thì chẳng khi nào nó ngẩng mặt lên được. Nó cũng thấy tại sao mẹ nó cứ ăn ở với ba nó, dẫu cho khổ hạnh đủ điều. Khi còn trẻ, mẹ nó đã thoát ly khỏi gia đình "tư sản" của bà. Khi bố của bà nhảy lầu tự vận, sau khi cộng sản đánh tư sản mại bản, tịch biên xí nghiệp của ông, bà cũng không buồn đi nhận diện xác của ông cụ. Để tỏ lòng trung thành với Đảng, bà từ bỏ cả mẹ và anh chị em của bà. Nhưng, khi ba nó gặp khó khăn thì mẹ nó không làm sao bỏ ông ấy được. Bà biết rằng nếu mất ông ấy thì bà chẳng còn gì.

Sau khi đọc được những trích đoạn từ tác phẩm "Lâu Đài" của Kafka, nó lại nhớ đến ba nó. Nhơn vật chánh trong truyện là một chuyên viên đo đạc, được gọi đến để đo đất đai. Nhưng, khi đến cái làng dưới quyền cai quản của "Lâu Đài" thì chẳng ai cần mà cũng không ai hiểu được ông ta. Thậm chí, một vài dân làng còn nghi ngờ ông ta là kẻ mạo danh. Ông ta cố gắng giải thích cho người ta biết rõ tình trạng của mình, nhưng bộ máy quan liêu hành chánh phi lý cứ bác bỏ lý lẽ của ông ta. Ông ta bắt mối với một cô hầu rượu nhà hàng, hy vọng là do chỗ quen lớn, cô ấy sẽ giúp ông ta liên lạc được với "Lâu Đài" chăng. Qua việc phấn đấu để vượt thắng trở ngại, ông ta bị bắt buộc phải trở nên xảo trá và hèn hạ, nhưng trong thâm tâm, nỗi niềm chán chường làm cho ông ta quặn đau.

Ba Đại Vệ bị kết tội hữu khuynh. Giống như nhơn vật chánh trong truyện "Lâu Đài" của Kafka, ba nó đâu có làm chủ được định mạng hoặc số phận của mình. Mẹ nó là vợ chánh thức của ông ấy. Cái gia đình mà mẹ nó tạo ra, cho ông thấy là ít ra ông cũng ý thức được sự hiện hữu của mình trong xã hội. Nhưng giữa hai người chẳng có tình yêu. Sáu năm sau khi ba nó rời Mỹ trở về với Trung Hoa cộng sản, ông đâu còn là một tay vĩ cầm chuyên nghiệp nữa. Ba nó đã mất đi cá tính. Ba nó biết rằng bất cứ lúc nào ông cũng có thể bị hành quyết nếu ông nói điều gì Đảng không bằng lòng, hay mang trong người vật gì Đảng không chấp nhận. Tình trạng ông như là một con thỏ trong phòng thử nghiệm. Dẫu cho mẹ nó và nó thương hại ông nhưng coi ông như người ngoại cuộc. Họ chẳng bao giờ thật sự biết được suy nghĩ của ông. Nhưng, nó không bao giờ quên được dáng vẻ khủng khiếp thường xuất hiện trên khuôn mặt ông.

Đại Vệ sực nhớ lại tập hồi ký của người cha để lại. Nó còn nhớ khi mẹ nó trao cho nó tập hồi ký đó, nó chẳng mấy quan tâm, lật qua lật lại rồi đọc phớt qua, muốn quăng đi cho rồi. Nó ghét cái kiểu thuật lại đời sống trại tù mà có xen lẫn những luận điệu nói bóng nói gió về Đảng. Viết thì viết mà còn sợ nếu bị bắt gặp thì sẽ lôi thôi. Như vậy làm cho nó cảm thấy một lối sống quá hèn hạ.

Nhưng giờ đây, nó bắt đầu đọc lại cẩn thận hơn. Trong một phần ba cuối cùng, đoạn được viết trong nhà thương, nó ngạc nhiên phát hiện ra rằng ba nó thầm kín tin tưởng ở Thượng Đế. Bây giờ nó mới hiểu tại sao ba nó có lần tâm sự là ông rất hối tiếc đã không đến viếng một nhà thờ hay đọc một quyển Thánh Kinh trong những ngày sinh sống bên Mỹ, và tại sao ba nó yêu cầu đưa tro cốt của ông chôn trong một nghĩa trang Huê Kỳ, khi ông nhắm mắt, với cái địa chỉ mà ba nó ấn vào lòng bàn tay nó.

Ba nó viết rằng ông cảm thấy Thượng Đế thiêng liêng nhìn xuống ông. Ba nó tin tưởng rằng nỗi đau khổ mà ông phải gánh chịu trong trại lao cải là một thử thách cho niềm tin. Trên trang cuối của hồi ký, ba nó viết:"Thưa Đức Thánh Cha Cao Cả, con đã sống quá lâu dưới Địa Ngục. Xin Cha cứu vớt con và cho con lên cõi Thiên Đàng."

Trong trại lao cải, ba nó bị đối xử như con thú. Lần duy nhứt ông được ăn thịt là ngày mà Nixon đến Trung Quốc, hồi năm 1972. Không muốn bị mang tiếng là đối xử tệ hại tù chánh trị, chánh phủ ra lịnh mỗi trại lao cải phát bánh hấp nhưn thịt heo cho tù ăn trưa. Vài ba năm sau, tình trạng khá hơn đôi chút. Tù được phát giấy nhựt trình để đi tiêu và nhờ vậy mà cuối cùng, ba nó cũng đọc biết được tin tức của thế giới bên ngoài.

Ba Đại Vệ, đang du học bên Mỹ, trở về quê cha đất tổ sau Giải Phóng, vì tình yêu quê hương. Ông muốn góp phần để xây dựng một Trung Hoa mới và đâu biết rằng một vài năm sau đó ông sẽ nằm trong thế quỵ lụy hoàn toàn. Cuối cùng, khi được tha ra trại, ông cố gắng tìm một chỗ đứng cho bản thân trong xã hội, nhưng lại thấy rằng mình đã lọt ra ngoài xã hội, không nằm trong cơ chế lao động nào mà cũng chẳng tài cán gì trong thị trường hết. Ông dành tất cả khả năng còn lại để phấn đấu lấy lại hộ khẩu cho mình. Tất cả những gì ông mong muốn là trở thành người công dân bình thường, như mọi người khác.

Đại Vệ thắc mắc không biết lúc ba nó cần thì Thượng Đế ở đâu và lấy quyền hạn gì mà Thượng Đế lại có thể thử nghiệm lòng tin của ba nó như vậy.

Đọc hồi ký của ba nó, Đại Vệ liên tưởng đến những đoạn trong quyển "Lâu Đài" của Kafka. Qua cả hai văn bản, tinh thần của con người bị một chế độ điên rồ và phi lý cho đứng bên lề xã hội và áp bức, trở nên lệch lạc và sa đọa suy đồi. Vậy là, trong nội tâm của nó có một cái gì thay đổi. Nó nhứt quyết ít ra nó cũng phải tránh né số phận của ba nó.

Hồi ký đó, ông Đại Trường Tiết khởi sự viết từ năm 1979, trong khi ông đang ở trại của tỉnh Sơn Đông. Khi đó Mao Trạch Đông đã chết rồi. Đại Vệ nghĩ rằng nếu Mao còn sống thì ba nó không dám viết hồi ký. Ở một vài đoạn, ông chỉ viết có một vài hàng như: "Đầu tháng Mười Một. Tuyết rơi nhiều. Trần Côn bị chuyển đi trại khác...." Sau khi được ra trại, ông trở nên can đảm hơn và bắt đầu kể chuyện tỉ mỉ hơn.

Điều làm cho nó ngượng nhứt là cách ăn của ba nó. Không có một hột cơm nào mà ba nó không để ý. Một miếng đồ ăn tí tẹo rớt trên bàn, ông cũng múc lên ngay và cho vào miệng. Sau mỗi bữa ăn, ông lén lút cho xương và vỏ trái cây vào một cái hộp. Vài giờ sau, ông đem cái hộp vào một góc phòng rồi âm thầm nhai những thứ đó. Mẹ nó đi tìm những thứ mà ba nó giấu giếm, nhưng không bao giờ tìm thấy hết nên lúc nào cũng có mùi hôi thối, mốc meo trong phòng. Nhưng nó thông cảm với ba nó, sau khi đọc đoạn hồi ký sau đây:

Hôm nay, có một vài mảnh vụn khoai lang và vỏ bí rợ nằm bên ngoài chuồng heo. Ngay khi trông thấy, chúng tôi vồ lấy và ăn ngấu nghiến. Người cảnh vệ còn trẻ, cũng rất dễ chịu, ít ra cũng không đánh đập gì chúng tôi. Anh ta chỉ cười khinh khỉnh và nói:"Thật đáng tởm! Vậy mà các anh tự cho là những người trí thức..."

Đại Vệ không dám thuật lại cho mẹ những gì nó đã đọc được trong hồi ký. Sợ rằng khi mẹ nó biết, lúc ở trại lao cải, ba nó đã sống như một con chó thì điều đó sẽ làm cho bà xấu hổ trong khi bà đang phấn đấu để vào Đảng.

(Còn tiếp)

Phan Quân

  


PHAN QUÂN

 
Tên thật: Phan Văn Minh
Ngày sanh: 17.02.1931
Dân Sài Gòn
Học sinh Pétrus Ký
Khoá I Thủ Đức (1951-1952)
Sĩ quan bộ binh: (1952-1953)
Sĩ quan Không Quân: (1954-1975)
Tù cải tạo: (1975-1987)
Định cư ở Pháp: (1990-...)

Tác phẩm :

Tập truyện Nỗi Buốn Côi Cút.

 

LÊN TRÊN=  |     GỬI BÀI     |     LÊN TRÊN=

Phù Sa được thực hiện bởi nhóm PSN (Phù Sa Network).
Là tiếng nói của người Việt Tự Do trong và ngoài nước nhằm phát huy khả năng Hiểu Biết và Thương Yêu để bảo vệ và thăng hoa sự sống.
PSN không loan tin thất thiệt, không kích động hận thù, và bạo lực. Không chủ trương lật đổ một chế độ, hay bất kỳ một chính phủ nào.